Τρίτη 26 Νοεμβρίου 2013

H EΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΣΤΑ ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΑ ΠΑΙΔΙΑ

Τα ευρήματα της έρευνας μέχρι σήμερα,υποδηλώνουν πιθανή συσχέτιση της παρακολούθησης τηλεόρασης από τα πολύ μικρά παιδιά με την εκδήλωση αναπτυξιακών προβλημάτων αλλά δεν μπορούν να αποδείξουν αιτιώδη σαφήνεια.Μήπως τα βρέφη με φτωχή γλωσσική εξέλιξη τοποθετούνται συχνότερα μπροστά στην οθόνη για να βελτιωθούν;Μήπως τα βρέφη με μικρότερο εύρος προσοχής έλκονται περισσότερο από τις οθόνες;Η έκθεση στα μέσα καθυστερεί την απόκτηση κοινωνικών δεξιοτήτων;
Το 2011 η Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής ,δημοσίευσε τις ακόλουθες συστάσεις προς τους γονείς:
  1. Η ΑΑΠ δεν συνιστά την παρακολούθηση τηλεόρασης από παιδιά κάτω των 2 ετών.
  2. Αν οι γονείς επιλέξουν να εξοικειώσουν τα παιδιά τους με τα μέσα πρέπει να έχουν συγκεκριμένη στρατηγική.Ιδανικά πρέπει να γνωρίζουν το θέμα και να παρακολουθούν το πρόγραμμα μαζί με το παιδί.
  3. Συστήνεται στους γονείς να μην τοποθετούν τηλεόραση στο δωμάτιο του παιδιού.
  4. Οι γονείς πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι ,η παρακολούθηση των μέσων από αυτούς μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στο παιδί.Η παρακολούθηση της τηλεόρασης από τον ενήλικα στο χώρο που βρίσκεται το παιδί είναι περισπασμός τόσο για το γονέα όσο και για το παιδί.
  5. Το ελεύθερο παιχνίδι είναι πολυτιμότερο για την ανάπτυξη του εγκεφάλου από οποιαδήποτε έκθεση στα μέσα.Εάν ο γονιός δεν μπορεί να συμμετέχει ενεργά στο παιχνίδι,το παιδί μπορεί να παίζει μόνο του υπό επίβλεψη ενός ενήλικα.Ακόμη και τα πολύ μικρά βρέφη όταν παίζουν μόνα τους σκέφτονται δημιουργικά και μπορούν να κάνουν πράγματα με ελάχιστη γονεϊκή παρέμβαση.

Τετάρτη 20 Νοεμβρίου 2013

ΑΝΤΙΓΡΙΠΠΙΚΟΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ


Επαναδημιοσιεύω σήμερα προηγούμενη ανάρτησή μου σχετική με τον αντιγριππικό εμβολιασμό, επειδή σε πρωινή τηλεοπτική εκπομπή της Δημόσιας Τηλεόρασης, άκουσα έναν, αξιοσέβαστο κατά τα άλλα, πρώην Αν. Καθηγητή Παιδιατρικής, να λέει ότι δεν χρειάζεται η διενέργεια του αντιγριππικού εμβολίου στα Ελληνόπουλα, παρά μόνο σε ορισμένες ομάδες υψηλού κινδύνου.

Θέλω να τονίσω ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει δυστυχώς αξιόπιστη επί του θέματος έρευνα, προκειμένου να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα όσον αφορά την επιδημιολογία της νόσου και τον καθορισμό της πολιτικής εμβολιασμού. Έτσι, όπως άλλωστε συμβαίνει με όλα τα εμβόλια, ακολουθούμε τις διεθνείς οδηγίες μεταξύ των οποίων βαρύνουσα θέση έχουν αυτές της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής της οποίας το κύρος ουδείς έως σήμερα έχει αμφισβητήσει. Η σχετική, λοιπόν, οδηγία της AAP είναι σαφής: Συνιστάται ο εμβολιασμός ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΗΛΙΚΙΑΣ >6 ΜΗΝΩΝ, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ! ..Και τούτο διότι η γρίππη δεν είναι μια τόσο απλή και αθώα ιογενής λοίμωξη, όσο ορισμένοι θέλουν να την παρουσιάζουν.

Δεν θα επεκταθώ σε άλλες κινδυνολογικές αναφορές που άκουσα για χαλαρές παραλύσεις κ.λπ. στις οποίες υποτίθεται ότι οδήγησε ο εμβολιασμός έναντι του Η1Ν1 την περίοδο 2009-2010, διότι πέραν του ότι αποτελούν υπερβολές, επιτείνουν τον διάχυτο και απολύτως αδικαιολόγητο φόβο του κόσμου για τους εμβολιασμούς γενικώς, κάτι το οποίο είναι βέβαιο ότι θα βλάψει μακροπρόθεσμα την Δημόσια Υγεία...

Τρίτη 19 Νοεμβρίου 2013

ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

  Η δυσκοιλιότητα  στα παιδιά είναι ένα πρόβλημα που προβληματίζει και ανησυχεί πολλούς γονείς. Συνήθως η δυσκοιλιότητα προκαλείται λόγω του ότι στη διατροφή η περιεκτικότητα σε λιπαρές ουσίες είναι υψηλή εν συγκρίσει με τις φυτικές φυτικές ίνες που είναι χαμηλή. Με μερικές αλλαγές και προσθήκες στο πρόγραμμα διατροφής του παιδιού σας θα βοήθησετε σημαντικά στον περιορισμό ακόμη και στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας.
  • Άφθονη κατανάλωση υγρών
  • Διατροφή πλούσια σε φρούτα όπως δαμάσκηνα, σύκα, μήλα, αχλάδια, λαχανικά και όσπρια. Αποφυγή μπανάνας
  • Μικρή κατανάλωση ή αποφυγή αμυλούχων τροφών όπως άσπρο ψωμί, ρύζι, μακαρόνια και πατάτες και επεξεργασμένων υδατανθράκων όπως μπισκότα. Αντικατάστασή από τροφές που περιέχουν φυτικές ίνες όπως δημητριακά, ψωμί, μακαρόνια ή ρύζι ολικής αλέσεως.
  • Αποφυγή υπερβολικής (πάνω από 750 -800ml) κατανάλωσης γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων
  • Αποφυγή τηγανητών και λιπάρων φαγητών
  • Ενθάρρυνση και εκπαίδευση της χρήσης της τουαλέτας μεταγευματικά ώστε να γίνεται εκμετάλλευση του γαστροκολικού αντανακλαστικού. Η διαδικασία αυτή δεν πρέπει να γίνει φορτική για το παιδί και θα πρέπει να το αφήσουμε να ηρεμήσει και να χαλαρώσει και όχι να πιεστεί. Θα πρέπει να τοποθετείται στην τουαλέτα σε άνετη θέση για περίπου 10’ μετά το γεύμα. Μπορεί να χρειαστεί να του δώσετε μαζί ένα βιβλίο ή το αγαπημένο του παιχνίδι
  • Μέτρια σωματική άσκηση όπως το ποδήλατο ή το τρέξιμο μπορεί να βοηθήσει σημαντικά γιατί διευκολύνει την κινητικότητα του εντέρου.
  • Φαρμακευτική θεραπεία(εάν όλα τα παραπάνω αποτύχουν)
Οι δύο βασικότερες οδηγίες για την αντιμετώπιση της είναι :

1. Αυξημένη και συνεχή κατανάλωση υγρών , μέσα από πόσιμο νερό, φρούτα, λαχανικά και χυμούς τους(οχι στυμμένους, αλλα αλεσμενους).

2. Αύξηση των φυτικών ινών στη διατροφή του παιδιού.
Για να το καταφέρετε αυτό :
• Επιλέγετε ολικής αλεσης ψωμί στα τοστ και στο φαγητό του.

• Βάλτε τα όσπρια τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα στη διατροφή όλης της οικογένειας.

• Προσπαθήστε να προσφέρετε στο παιδί σας καθημερινά μια ποικιλία από φρούτα και λαχανικά(ωμά καρότα,λαχανο), είτε στα κύρια γεύματά του είτε ως σνακ μεταξύ των γευμάτων.(δύο γεύματα με φρούτα και δύο γεύματα με λαχανικά ημερισίως)

• Φτιάχνετε χυμούς στο μπλέντερ, ιδανικά μαζί με τη φλούδα, αντί για στυμμένους

• Χρησιμοποιείτε στο μαγείρεμα αλεύρι ολικής άλεσης αντί για λευκό ή μισό μισό, π.χ. σε ένα κέικ

• Βάλτε του ως πρωινό δημητριακά ολικής αλέσεως μαζί με το γάλα του

• Αντικαταστήστε το άσπρο με καστανό και
αναποφλοίωτο ρύζι

ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝ ΤΟ ΑΓΧΩΝΕΤΑΙ!ΧΑΛΑΡΩΣΤΕ ΚΑΙ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΤΕ ΝΑ ΠΑΙΞΕΤΕ ΜΑΖΙ ΤΟΥ ΜΕ ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ!ΔΩΣΤΕ ΑΣΤΕΙΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΣΤΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ!ΒΟΗΘΗΣΤΕ ΤΟ ΝΑ ΤΟ ΔΕΙ ΣΑΝ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΚΑΙ ΟΧΙ ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΤΟ ΠΙΕΖΕΙ ΚΑΙ ΑΓΧΩΝΕΙ!!!Γνωρίζατε ότι αφήνοντας το παιδάκι σας να παίζει με το φαγητό, του ανοίγετε το δρόμο για μια υγιή σχέση με το φαγητό για όλη του τη ζωή;

ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ Η ΥΠΕΡΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΑΙΜΙΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

Ακρογωνιαίος λίθος της πρόληψης και αντιμετώπισης της υπερχοληστερολαιμίας στα παιδιά είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής και υιοθέτηση της σωστής διατροφής και της άσκησης. Εάν τα παιδιά μάθουν από μικρή ηλικία να έχουν μια συμπεριφορά «υγιεινή για την καρδιά» θα ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο και στην ενήλικο ζωή. Η οικογένεια αποτελεί οδηγό πυξίδα για ένα υγιεινό τρόπο ζωής αφού τα παιδιά μιμούνται τους γονείς τους. Παράλληλα ο υγιεινός τρόπος ζωής εξουδετερώνει πρόσθετους κινδύνους για καρδιαγγειακή νόσο όπως η παχυσαρκία και ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2. Η φαρμακευτική αγωγή για υπερχοληστερολαιμία στα παιδιά εφαρμόζεται μόνο σε επιλεγμένες περιπτώσεις.

Άσκηση και αποφυγή καθιστικών συμπεριφορών
Τα παιδιά και οι έφηβοι πρέπει να ενθαρρύνονται να λαμβάνουν μέρος σε ποικίλες φυσικές δραστηριότητες κατάλληλες για την ηλικία τους που μέσα από αυτές κερδίζουν τη χαρά και την ικανοποίηση. Σύμφωνα με τις πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες για παιδιά και εφήβους προτείνεται τουλάχιστον μιας ώρας αερόβια άσκηση (τρέξιμο, περπάτημα, κολύμπι) καθημερινά. Όσον αφορά τα μικρά παιδιά πρέπει να ενθαρρύνονται για συμμετοχή σε ενεργό παιγνίδι μια ώρα την ημέρα. Παράλληλα καλό είναι να αποφεύγονται καθιστικές συμπεριφορές όπως η τηλεόραση και τα ηλεκτρονικά παιγνίδια. Για τα παιδιά 2 έως 8 ετών ο συνολικός χρόνος παρακολούθησης τηλεόρασης δεν πρέπει να ξεπερνά τη μία ώρα και για παιδιά άνω των 8 ετών τις 2 ώρες. Τα παιδιά κάτω των δύο ετών δεν πρέπει να παρακολουθούν τηλεόραση.

Οδηγίες για τη διατροφή
Για παιδιά μεγαλύτερα των 2 ετών με αυξημένα οριακά και υψηλά επίπεδα χοληστερόλης εφαρμόζεται διατροφή με χαμηλό κεκορεσμένο λίπος και χοληστερόλη (δίαιτα σταδίου 1). Η διατροφή αυτή προτείνεται σε όλα τα υγιή παιδιά μεγαλύτερα των 2 ετών. Το ολικό λίπος πρέπει να αποτελεί κάτω από 30% των καθημερινών θερμίδων (το κεκορεσμένο λίπος <10%) και η χοληστερόλη <300mg/24ωρο, οι υδατάνθρακες και οι πρωτεΐνες συστήνεται να αποτελούν το 50-55% και 15-20% των ημερήσιων θερμίδων αντίστοιχα. Γενικά συστήνεται να λαμβάνουν καθημερινά φρούτα και λαχανικά, όσπρια (2 φορές τη βδομάδα), μέτρια ποσότητα κόκκινου κρέατος, ψάρια (τουλάχιστον 2-3 φορές τη βδομάδα) και πουλερικά. Προτείνεται η κατανάλωση γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων χαμηλών σε λιπαρά(χωρίς να ξεχνάμε όμως ,ότι η καλύτερη επιλογή είναι τα τρόφιμα που έχουν υποστεί τη λιγότερη επεξεργασία), η αφαίρεση της πέτσας από τα πουλερικά και η κατανάλωση κομματιών από τα κρέατα που δεν έχουν μεγάλη ποσότητα λίπους. Παράλληλα συστήνεται η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ω3 λιπαρά οξέα όπως τα λιπαρά ψάρια ( όπως σολομός, σαρδέλες) ,κατανάλωση δύο ολόκληρων αυγών την εβδομάδα,τα πράσινα λαχανικά και τα καρύδια. Πολύ σημαντικός είναι και ο τρόπος μαγειρέματος. Καλό θα ήταν να αποφεύγεται το τηγάνισμα και οι μεγάλες ποσότητες αλατιού. Το ελαιόλαδο αν και πρέπει να αποτελεί το κύριο είδος προσλαμβανόμενου λίπους καλύτερα να προστίθεται στο τέλος του μαγειρέματος. Οι σάλτσες, τα λουκάνικα, οι τηγανητές πατάτες, οι χυμοί, τα αναψυκτικά και οι πίτσες πρέπει να καταναλώνονται σπανίως. Τα φαγητά καλύτερα να γαρνίρονται με σκόρδο, κρεμμύδι και μυρωδικά αντί για σάλτσες. Ανάλογη προσοχή πρέπει να δίνεται στις ετικέτες των τροφίμων και να αποφεύγεται η κατανάλωση τροφών που περιέχουν trans-λιπαρά οξέα (υδρογονωμένα λίπη).

Εάν με τη δίαιτα σταδίου Ι δεν επιτευχθεί ο επιθυμητός στόχος μείωσης της χοληστερόλης (LDL-C<110mg/dl) σε 6-12 μήνες εφαρμόζεται η δίαιτα σταδίου ΙΙ με την καθοδήγηση διαιτολόγου και περιλαμβάνει μεγαλύτερη μείωση του προσλαμβανόμενου λίπους και της χοληστερόλης.

Πότε δίνεται φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της υπερχοληστερολαιμίας στα παιδιά; Διεθνείς οργανισμοί όπως η Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP), η Αμερικάνικη Εταιρία Καρδιολογίας (AHA) και το NHLBI προτείνουν την έναρξη χορήγησης φαρμακευτικής αγωγής σε παιδιά μεγαλύτερα των 10 ετών με σημαντική αύξηση της χοληστερόλης (LDL-C>190mg/dl) που δεν ανταποκρίνεται στη αλλαγή του τρόπου ζωής. Παράλληλα λαμβάνονται υπόψιν η παρουσία παραγόντων κινδύνου (παχυσαρκία, υπέρταση, χαμηλή HDL-C, κάπνισμα) και νοσημάτων που αυξάνουν τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο όπως ο Σακχαρώδης διαβήτης, οι φλεγμονώδεις νόσοι όπως ο Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος,κ.α.Τα φάρμακα που χορηγούνται είναι οι στατίνες και η απόφαση για χορήγηση και παρακολούθηση πρέπει να γίνεται σε ειδικά ιατρεία. Βέβαια η χορήγηση της φαρμακευτικής αγωγής επιβάλλει την ταυτόχρονη αλλαγή στον τρόπο ζωής.

ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗΣ 2012
Β' ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2013

Τι γνωρίζει το παιδί της προσχολικής ηλικίας και τι πρέπει να γνωρίζει.


Δύο και τριών ετών δεν ξέρουν τι είναι ένας ξένος ή ποιος είναι πρόσωπο εμπιστοσύνης και ποιος όχι. Ενώ μπορείτε να αρχίσετε να τους μαθαίνετε τα βασικά για την ασφάλεια τους, δεν είναι έτοιμα να μάθουν πώς να συμπεριφερθούν με τους άγνωστους ανθρώπους.
Στην ηλικία των τεσσάρων όμως, πολλά παιδάκια έχουν ακούσει ότι δεν πρέπει να πλησιάζουν άγνωστα πρόσωπα. Αλλά, είναι ακόμη πολύ μικρά για να μένουν χωρίς επίβλεψη γιατί δεν έχουν καλή κρίση ή έλεγχο των παρορμήσεων τους.
Όταν θα αρχίσετε να μιλάτε για τους ξένους, να έχετε κατά νου ότι παρά τη μεγάλη κάλυψη από τα ΜΜΕ, οι απαγωγές ή κακοποιήσεις από ξένα άτομα είναι σπάνιες.
Πως πρέπει να αρχίσουμε να μιλάμε στα μικρά μας για τους ξένους
Αρχίστε με την ασφάλεια τους. Όταν βγαίνετε έξω να είναι πάντα δίπλα σας. Τα παιδιά αυτής της ηλικίας δεν είναι πολύ μικρά για να μάθουν το όνομα των γεννητικών οργάνων τους και ότι δεν είναι εντάξει να τα αγγίζουν εκεί.
Προσπαθήστε να τους δώσετε να καταλάβουν την έννοια «ξένος». Στην ηλικία των 4 ετών είναι έτοιμα γι’ αυτό. Ο πιο απλός τρόπος είναι να τα ρωτήσετε αν ξέρουν τι θα πει ξένος και να τους εξηγήσετε ότι ξένος είναι κάθε άτομο που δεν το γνωρίζουν.
Σαν παράδειγμα, μπορείτε να τους δείξετε μία κυρία στο super market που ψωνίζει ή έναν άνδρα στο πάρκο. Για να αποφύγετε να τρομάξετε άσκοπα το παιδί σας, εξηγήστε του ότι ένας ξένος δεν είναι απαραίτητα ένα καλό ή κακό πρόσωπο, απλά κάποιος που δεν τον ξέρει.
Μία μητέρα, αφού μίλησε στο παιδάκι της για τον κίνδυνο να πλησιάσει ένα άγνωστο σκυλί, του επισήμανε ότι είναι το ίδιο επικίνδυνο να πλησιάσει ένα άτομο που δεν γνωρίζει.
Ορίστε κάποιους κανόνες.
Για παράδειγμα πείτε του: Αν χαθούμε στο super market, πρέπει να πας αμέσως εκεί που πληρώνουμε, θα πεις το όνομά σου και για κανένα λόγο δεν θα απομακρυνθείς από εκεί μέχρι να έρθω εγώ.
Επίσης, αν σε πλησιάσει κάποιο άτομο που δεν γνωρίζεις, αμέσως να έρθεις κοντά μου.
Πείτε του πια πρόσωπα μπορεί να εμπιστευτεί. Εκτός από τους παππούδες και θείες, δείξτε του τους υπαλλήλους και το προσωπικό ασφαλείας, στα μεγάλα καταστήματα και πως μπορεί να τους ξεχωρίσει, από τη στολή τους για παράδειγμα ή από τη θέση τους στο ταμείο.
Μην το τρομάζετε με φράσεις «όπως δεν θα σε ξαναδώ ποτέ» ή «θα σε πάρουν μακριά από εμένα». Ο σκοπός δεν είναι να το τρομάξετε με τους φόβους σας, αλλά να εντείνεται την προσοχή του.
Δεν υπάρχει καμία ανάγκη να το παρακάνετε, λέγοντας συνέχεια τα ίδια πράγματα. Αλλά επειδή τα παιδιά αυτής της ηλικίας, μαθαίνουν με την επανάληψη, μην χάνεται την ευκαιρία να επαναλαμβάνεται το μήνυμα «ότι πρέπει να προσέχει», όταν είστε διακοπές, στο ζωολογικό κήπο, σε παιδικό μουσείο, ή οπουδήποτε έχει πολύ κόσμο.
Στις ερωτήσεις ενός παιδιού 4 ετών ποιος είναι ξένος και ποιος όχι, είναι καλό να απαντάτε για κάθε περίπτωση χωριστά. Όπως «η μητέρα του Νίκου δεν είναι ξένη, είναι φίλη μας, όμως ο ταχυδρόμος είναι ξένος».
Τι να κάνω αν ένας άγνωστος θέλει να μου δώσει καραμέλες;
Πόσες φορές το έχουμε όλοι απαντήσει αυτό! Πείτε του να αρνηθεί ευγενικά και να πάει αμέσως κοντά στο πρόσωπο που το φροντίζει.
Τι θα συμβεί αν κάποιος προσπαθήσει να με κλέψει;
Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας μπορεί να το έχουν ακούσει αυτό. Εσείς πρέπει να το καθησυχάσετε. Πείτε του απλά να ακολουθεί τις οδηγίες σας. Δηλαδή, να είναι κοντά στον Μπαμπά και τη Μαμά ή να πάει κατευθείαν στο ταμείο αν χαθεί.
Στην απίθανη περίπτωση που ένας ξένος πάει να το πιάσει να βάλει τις φωνές λέγοντας αυτός δεν είναι ο πατέρας μου.
Μάθετε στο παιδί σας τον δρόμο του σπιτιού. Επίσης να ξέρει το όνομα και το επίθετό του, την διεύθυνση και το τηλέφωνο σας.
Προσπαθήστε να μην το τρομοκρατήσετε. Πρέπει όμως να είναι πάντα προσεκτικό, αν κάτι συμβεί να ακολουθήσει τις οδηγίες σας και βέβαια μην το αφήνετε ποτέ χωρίς την επίβλεψή την δική σας ή ενός έμπιστου προσώπου.

Παρασκευή 8 Νοεμβρίου 2013

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ


Οι κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες από αυτή τη νεαρή ηλικία είναι οι καλύτερες προβλέψεις για τη ζωή τους στην ενηλικίωση. Επιστημονικά ονομάζονται «συναισθηματικοί σταθμοί». Η ελπίδα ότι οποιεσδήποτε συναισθηματικές ανωμαλίες μπορούν να εντοπιστούν από την αρχή σχεδόν της ζωής των παιδιών μέχρι τριών μηνών μπορεί να δώσει λύση σε πολλά μελλοντικά προβλήματα. Σημαντικό ρόλο όμως παίζει και η διαπαιδαγώγηση από τους γονείς. Γι’ αυτούς ακριβώς τους λόγους θα πρέπει οι γονείς να διαβάζουν όσο το δυνατόν περισσότερα για τα παιδιά. Όσο πιο πολλά καταλαβαίνουμε για τον κόσμο των παιδιών, τόσο πιο πιθανό είναι να έχουμε εξυπνότερα και καλύτερα παιδιά.


0-2 μηνών

·         Να έχετε συχνή οπτική επαφή, να του μιλάτε και να του τραγουδάτε.

·         Να παρατηρείτε ενδιαφέροντα αντικείμενα μαζί.

·         Μην το πιέζετε πολύ. Αν το βλέμμα του πάει αλλού, θα πει ότι χρειάζεται ένα διάλειμμα.

0-6 μηνών

·         Να του χαμογελάτε και να του μιλάτε πολύ. Να είσαστε εκφραστικοί!

·         Ανταποδώστε του τα χαμόγελα και τους ήχους που κάνει.

·         Προσπαθήστε να καταλάβετε τι θέλει να πει το μωρό σας.


6-9 μηνών

·         Διασκεδάστε, παίξτε κρυφτό και δοκιμάστε να κοιτάζετε μαζί τον καθρέφτη.

·         Να του περιγράφετε τι κάνετε και τι βλέπετε κατά τη διάρκεια της ημέρας.

·         Αφήστε το μωρό σας να σας διασκεδάσει. Χειροκροτήστε τις πράξεις του και ενθαρρύνετέ το να τις επαναλάβει.

9-12 μηνών

·         Δείτε βιβλία με εικόνες μαζί.

·         Αναγνωρίστε και ονομάστε τα συναισθήματα του μωρού σας.

·         Ακούστε το μωρό σας και, αν είναι δυνατόν, μιμηθείτε τους ήχους και τις κινήσεις τoυ.