Ακτινογραφία. Πότε είναι απαραίτητη στο παιδί.

Μαρία Κατσικάρη,
Διευθύντρια Ακτινολογικού Τμήματος Ευρωκλινικής Παίδων

Ακτινογραφία. Πότε είναι απαραίτητη στο παιδί.

Γνωρίζουμε ότι σε καθημερινή βάση ερχόμαστε σε επαφή με πολλών ειδών ακτινοβολίες. Την ηλιακή με το υπεριώδες ζημιογόνο φάσμα της, την κοσμική, την ενδογενή από έκλυση ραδονίου και, τέλος, την ακτινοβολία που προκύπτει από την αλματώδη ανάπτυξη της τεχνολογίας, όπως την ηλεκτρομαγνητική, τα μικροκύματα, τη ραδιενέργεια. Τα παιδιά, λόγω της μικρής μάζας τους και της παρουσίας μεγάλου αριθμού ανώριμων κυττάρων σε ανάπτυξη, είναι δέκα φορές πιο ευαίσθητα στην ίδια δόση ακτινοβολίας συγκριτικά με έναν ενήλικα. Η δόση της ακτινοβολίας στην οποία εκτίθεται κάθε φορά ο οργανισμός είναι αθροιστική.

Ενδεικτικά:

• Σε μία ακτινογραφία θώρακος η δόση που παίρνει ο οργανισμός είναι 0,02mSv, που ισοδυναμεί με έκθεση 2 ημέρες στην κοσμική ακτινοβολία.
• Στην ακτινογραφία κρανίου η δόση είναι 0,03mSv, που ισοδυναμεί με έκθεση 3 ημέρες στην κοσμική ακτινοβολία.
• Στην αξονική τομογραφία άνω - κάτω κοιλίας η δόση είναι 22mSv, που ισοδυναμεί με 2.677 ημέρες, ήτοι 7,3 έτη έκθεσης στη κοσμική ακτινοβολία.

Είμαστε υποχρεωμένοι, λοιπόν, τόσο οι γονείς όσο και εμείς οι ιατροί να προφυλάσσουμε τα παιδιά από την αναίτια έκθεση στην ακτινοβολία. Να επιτρέπουμε την εκτέλεση των ακτινογραφιών όταν είναι αναγκαίο και εφόσον η κλινική εξέταση γίνεται λεπτομερώς από τον ειδικό θεράποντα ιατρό. Άλλωστε, σε πολλές περιπτώσεις το υπερηχογράφημα αντικαθιστά τον ακτινολογικό έλεγχο.

Οι περιπτώσεις

• Η ακτινογραφία κρανίου δεν είναι απαραίτητη σε κάθε κάκωση της κεφαλής, αλλά όταν η κλινική εξέταση από τον χειρουργό ή τον νευροχειρουργό το επιβάλλει. Θα συνεχίσουμε τον έλεγχο με αξονική τομογραφία όταν το θεωρεί αναγκαίο ο θεράπων ιατρός. Το υπερηχογράφημα εγκεφάλου στα νεογνά και στα βρέφη θα βοηθήσει σε αρκετές περιπτώσεις να αποκλείσουμε βλάβες από τον εγκέφαλο (αιματώματα), αποφεύγοντας έτσι την έκθεση στην ακτινοβολία.
• Παρόμοια αντιμετώπιση χρειάζεται να έχουμε και στις κακώσεις του μυοσκελετικού συστήματος, οπότε οι αντίστοιχες ακτινογραφίες θα πρέπει να εκτελούνται μετά την ανάλογη υπόδειξη του θεράποντος ορθοπεδικού.
• Η ακτινογραφία θώρακος θα πρέπει να εκτελείται μόνο εφόσον υπάρχουν ευρήματα στην κλινική εξέταση του αναπνευστικού συστήματος. Στα παιδιά εκτελείται αρχικώς μόνο η προσθιοπίσθια λήψη (σε αντίθεση με τους ενήλικες, στους οποίους γίνονται μαζί η οπισθοπρόσθια και η πλάγια λήψη).
• Σε υποψία πνευμονίας, η ακτινογραφία θώρακος θα πρέπει να γίνεται μετά το πρώτο 24ωρο πυρετού, για να αυξηθούν οι πιθανότητες να υπάρχουν ακτινολογικά ευρήματα. Η επανάληψη της ακτινογραφίας θώρακος ενδείκνυται μόνο όταν δεν υποχωρούν τα συμπτώματα. Το υπερηχογράφημα θα συμβάλει στην ανάδειξη τυχόν υπεζωκοτικής συλλογής (υγρού που περιβάλλει τον πνεύμονα), η οποία συχνά συνοδεύει τις πνευμονίες, και στην παρακολούθηση της μετέπειτα εξέλιξής της.
• Η διερεύνηση παθήσεων από το πεπτικό σύστημα απαιτεί ακτινολογικό έλεγχο όταν υπάρχουν σοβαρές υποψίες συγγενών ανωμαλιών από τον οισοφάγο, τον στόμαχο και το έντερο, οι οποίες εκδηλώνονται στα νεογνά, στα βρέφη και στα παιδιά με εμέτους ή δυσκοιλιότητα.
• Για τη διάγνωση παθήσεων από το ουροποιητικό σύστημα η εφαρμογή του υπερηχογραφήματος έχει σημαντικά περιορίσει τον ακτινολογικό έλεγχο. Είναι αναγκαία όμως η ακτινογραφία για να αναδείξουμε την κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση και άλλες συγγενείς ανωμαλίες του ουροποιητικού συστήματος.

Σεβόμενοι τα όρια της ακτινοπροστασίας και την αναγκαιότητα των ακτινολογικών εξετάσεων κατά περίσταση, οι κλινικοί ιατροί σε συνεργασία με τους ακτινολόγους προτείνουν τις κατάλληλες μεθόδους. Αυτό χρειάζεται να λαμβάνεται υπόψη από τους γονείς - συνοδούς, οι οποίοι για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία πρέπει να απευθύνονται στους ειδικούς.

ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΩΝ ΔΙΑΚΟΠΩΝ

• Αναλγητικά και/ή αντιπυρετικά- DEPON,PONSTAN

• Φάρμακα για την ανακούφιση συμπτωμάτων του αναπνευστικού: αντισταμινικά (πχ Xozal, Aerius, )
• Ένεση αυτοχορηγούμενης αδρεναλίνης (Anapen), ιδιαίτερα αν υπάρχει ιστορικό σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης ή αναφυλαξίας
• Γάντια latex μιας χρήσης (τουλάχιστον 2 ζεύγη)
• Αυτοκόλλητοι επίδεσμοι
• Γάζες αποστειρωμένες
• Ελαστικοί επίδεσμοι για διαστρέμματα
• Αντισηπτικά υγρά (Betadine, οινόπνευμα κλπ)
• Ψαλίδι
• Αυτοκόλλητη ταινία
• Αντιβακτηριακές (πχ Fucidin) και αντιμυκητιασικές κρέμες
• Κρέμα κορτιζόνης για αντιμετώπιση αλλεργικών αντιδράσεων σε τσιμπήματα από έντομα (κνησμός κλπ)
• Φυσιολογικός ορός για τα μάτια ή τη μύτη
• Θερμόμετρο
• Εντομοαπωθητικό με DEET 30- 50% ή εναλλακτικά με πικαριδίνη για την προφύλαξη από νοσήματα που μεταδίδονται με τσιμπήματα εντόμων (πχ κίτρινος πυρετός)
• Αντηλιακό (με δείκτη προστασίας τουλάχιστον 25 SPF)

Eμβόλια: Δικάιωμα Επιλογής ή Ανάγκη Επιβολής;

Γράφει ο Ιωάννης Καβαλιώτης

Παιδίατρος - Λοιμωξιολόγος
http://www.loimoxi.blogspot.com/

Οι λοιμώξεις δεν έφυγαν. Οι λοιμώξεις επανέρχονται. Τα εμβόλια υπάρχουν. Ισοζύγιο υπάρχει;

Τα εμβόλια οφείλουν να είναι αποτελεσματικά, να προστατεύουν σε υψηλό βαθμό (πάνω από 85%), να οδηγούν σε ανοσία αγέλης. Για την τελευταία απαιτούνται ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης πάνω από 90%. Αν ισχύουν αυτά τότε ο μη εμβολιασμός, ή ο μερικός εμβολιασμός κάποιων, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο μεγάλο μέρος του πληθυσμού, αν όχι όλο τον πληθυσμό, σε περίπτωση επιδημίας.

Οι πολιτικοί έχουν θέση σ ́ αυτή την υπόθεση; Αν εξαιρέσει κανείς το οικονομικό θέμα - που κι αυτό με κατάλληλες κινήσεις μπορεί να γίνει διαχειρίσιμο - έχει νόημα οι πολιτικοί να έχουν την τελική άποψη; Αρκετοί πολιτικοί υποστηρίζουν ότι το δικαίωμα επιλογής (θετικής ή αρνητικίής) δεν μπορεί να αφαιρεθεί από τους γονείς. Είναι το λεγόμενο δημοκρατικό δικαίωμα.

Είναι όμως έτσι; Θα έδινε κανείς στον γονιό το δικαίωμα να αποφασίζει αν το παιδί θα φορά ζώνη στο αυτοκίνητο ή αν μπορεί να χρησιμοποιεί όπλο (ακραία περίπτωση); Πρόσφατη είναι η επίθεση σε σχολείο. Μιλάμε φυσικά για Ελλάδα και όχι ΗΠΑ, όπου οι οπλοφορίες και οι επιθέσεις είναι συχνό φαινόμενο.

Ο εμβολιασμός είναι ένα ηθικό αγαθό, είναι ηθικό αναγκαιότητα διότι προστατεύει τα παιδιά από κάτι που δεν μπορούν μόνα τους να προστατευθούν και επιπλέον προστατεύει και τη λοιπή ανθρώπινη κοινότητα. Ας μην ξεχνάμε ότι άτομα που για διάφορους λόγους δεν μπορούν να εμβολιασθούν (πχ ανοσοκατασταλμένοι, μεταμοσχευμένοι, νεογνά κλπ) μπορούν να προστατευθούν εμμέσως, όταν το επίπεδο ανοσίας γύρω τους είναι υψηλό.

O εμβολιασμός είναι μια πράξη που μπορεί να προφυλάξει από θάνατο, νοσηλεία, οικονομικό κόστος, κλπ. Αυτό δεν πρέπει να είναι θέμα επιλογής. Πρέπει να είναι προαπαιτούμενο.

Όλοι οι γιατροί είναι αναγκαίο να κατανοήσουμε ότι οφείλουμε με κάθε τρόπο να θωρακίσουμε την κοινωνία. Αν ένα σκεύασμα είναι αποδεδειγμένα αποτελεσματικό, είναι δυσνόητη η αντίδραση σ ́αυτό.

Όταν θέτεις τον διπλανό σου σε κίνδυνο δεν είναι δεκτές αντιρρήσεις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές. Μόνον λόγοι υγείας γίνονται δεκτοί για άρνηση εμβολιασμού.

Οι πολιτικοί που τυχόν αντιδρούν, θα πρέπει να αναρωτηθούν σε τι πιστεύουν: στη δημόσια υγεία ή στα ατομικά δικαιώματα;

Όταν μιλάμε για αρρώστιες, το δημόσιο συμφέρον πάντα υπερτερεί του ατομικού.

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΕΤΑΙ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΧΡΟΝΟ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΜΩΡΟΥ ΣΑΣ

• Το αγελαδινό γάλα. Προσοχή, γιατί υπάρχει και «κρυμμένο» σε διάφορες τροφές όπως το γιαούρτι, (ακόμη και το παιδικό) ή κάποιες βρεφικές κρέμες που περιέχουν αγελαδινό γάλα, το οποίο σε αυτή τη φάση μπορεί να βλάψει και όχι να ωφελήσει το μωρό.Οχι λοιπον στα βρεφικά γιαουρτάκια πριν τουλάχιστον τον 11ο μήνα!!!

• Το μέλι (κίνδυνος αλλαντίασης)

• Την ζάχαρη. Δεν χρειάζεται το μωρό σας να γνωρίσει από τόσο νωρίς γλυκαντικές ουσίες, που στην ουσία δεν του προσφέρουν τίποτε άλλο παρά μόνο θερμίδες.
  
  Επίσης ενισχύουν την δημιουργία τερηδόνας. Σε αυτή τη φάση χτίζετε τις διατροφικές συνήθειες του μωρού σας και έχετε το αβαντάζ να επιλέγετε μόνο εσείς τι θα μπει στο διαιτολόγιο του.

• Αλάτι. Είναι καλύτερα να μπει στη διατροφή του μωρού μετά τον 9ο μήνα. Νωρίτερα επιβαρύνει τα νεφρά του.

ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΔΕΝ ΤΡΩΕΙ!!

Όλα σχεδόν τα παιδιά περνούν κάποτε μια περίοδο ανορεξίας. Οι διαταραχές διατροφής αποτελούν πηγή ανησυχίας για τους γονείς. Είναι καλό να έχουμε κατά νου ότι είναι κάτι φυσιολογικό, αναμενόμενο και περαστικό κατά τη διάρκεια της αναπτυξιακής εξέλιξης. Η ηλικία που συνήθως εμφανίζεται είναι μετά το δεύτερο χρόνο της ζωής ή και αργότερα και συμπίπτει με την ανάπτυξη του Εγώ και του αρνητισμού.
Ωστόσο, θα πρέπει οι γονείς να επαγρυπνούν και να παρακολουθούν διακριτικά τη συμπεριφορά του παιδιού και εφόσον η περίοδος άρνησης κατανάλωσης τροφής από το παιδί (αν δηλαδή το παιδί συνεχίζει να καταναλώνει πολύ λιγότερο από αυτό που ο ειδικός έχει συστήσει και που απαιτείται για την ομαλή του ανάπτυξη) συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα θα πρέπει να απευθυνθούν πάλι στους ειδικούς για επανέλεγχο και περαιτέρω εκτίμηση της κατάστασης θρέψης και του ρυθμού ανάπτυξής του.
Καλό είναι να υπάρχει ευχάριστη ατμόσφαιρα κατά τη διάρκεια του φαγητού. Το φαγητό είναι πηγή ζωής και η ζωή είναι χαρά. Θα ήταν ενδιαφέρον για το παιδί να συμμετέχει στη διαδικασία της προετοιμασίας ή και της αγοράς των τροφίμων. Αποφύγετε το να χρησιμοποιείτε το φαγητό ως μέσο ανταμοιβής ή τιμωρίας Η πίεση που συνήθως ασκείται στο παιδί έχει αντίθετο αποτέλεσμα.
Ένα σημαντικό σημείο είναι να μην καταλάβει το παιδί το αυξημένο ενδιαφέρον των γονιών του γιατί αυτό θα έχει συνέπεια να μεταβληθεί η συμπεριφορά του και να θεωρήσει το φαγητό ως μέσο πίεσης για άλλες επιθυμίες του. Το παιδί χρησιμοποιεί την άρνηση για φαγητό ως έναν τρόπο επικοινωνίας και προσέλκυσης της προσοχής και του ενδιαφέροντος των γύρω του προς το ίδιο. Η μητέρα οφείλει να διατηρήσει την ψυχραιμία της και να ακολουθήσει το ρυθμό του παιδιού και να εμπιστευτεί το σύστημα αυτορρύθμισης που έχει το παιδί στην περίπτωση που οι επιθυμίες του νηπίου δεν συμπίπτουν με τις δικές της, εξασφαλίζοντας πάντα ότι το αυτό είναι υγιές.
Το παιδί παίρνει όσο φαγητό του χρειάζεται για τον οργανισμό του και τις ανάγκες του που διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Υπάρχουν παιδιά, όπως και ενήλικες, που χρειάζονται πολύ φαγητό και άλλα που είναι λιτοδίαιτα. Όλα όμως μεγαλώνουν και μάλιστα τα λιτοδίαιτα παιδιά που συνήθως είναι και λεπτόσωμα έχουν καλύτερες πιθανότητες να γίνουν υγιείς και μακρόβιοι ενήλικες.

Όταν δεν τρώει
Το πρόβλημα της ανορεξίας είναι μάλλον πρόβλημα του γονιού που πιστεύει ότι το φαγητό είναι η υλική πραγμάτωση της στοργής και της αγάπης που νιώθει για το παιδί – όταν το παιδί δεν τρώει, απορρίπτει το γονιό και δεν δέχεται την έκφραση της στοργής.
Το φαγητό είναι ανάγκη και απόλαυση μαζί κι είναι απαράδεκτο να μετατρέπεται σε λόγο σύγκρουσης, πίεσης, απειλής.
 Η υπομονή, η κατανόηση και η εφαρμογή μερικών απλών ‘τρυκ’ μπορούν αν βοηθήσουν το ανόρεχτο παιδί να ξεπεράσει το πρόβλημά του.(παίξτε με το φαγήτο,δώστε αστεία ονόματα στα λαχανικά,φτιάξτε ιστορίες)
 Ο γονιός δεν πρέπει  να πανικοβάλλεται ποτέ αν το παιδί του δεν τρώει. Δεν εκλιπαρεί, δεν υπόσχεται, δεν απειλεί.
 Αν τα παιδί δεν θέλει να φάει, το αντιμετωπίζει με κατανόηση και συμπάθεια και του εξηγεί πως είναι ελεύθερο να μην φάει το γεύμα του αλλά να περιμένει ως το επόμενο.
 Τα ‘τσιμπήματα’ μεταξύ των γευμάτων πρέπει να αποφεύγονται καθώς και οι μεγάλες ποσότητες στο σερβίρισμα του φαγητού. Είναι προτιμότερο να ξανασερβίρουμε απ’ το να αγχώνουμε το παιδί με το θέαμα ενός πελώριου γεύματος που έχει ‘καθήκον’ να εξαφανίσει.
 Η ποικιλία του φαγητού, οι χρωματικοί συνδυασμοί, η επιλογή των αγαπημένων τροφών στις οποίες σταδιακά θα προστίθενται και οι λιγότερο επιθυμητές, θα βοηθήσουν το ανόρεχτο ή λιτόφαγο παιδί να αντιμετωπίσει το φαγητό σαν αυτό που πραγματικά είναι: ευχαρίστηση και όχι καταναγκαστικά έργα, ικανοποίηση μιας ανάγκης του παιδιού κι όχι επιβεβαίωση της σχέσης του με την μητέρα, ευκαιρία για χαλάρωση κι επικοινωνία κι όχι ώρα μάχης κι άγχους.
Αν ο γονιός παύσει να ανησυχεί υπερβολικά και δεχθεί τον τρόπο με τον οποίο το παιδί αντιμετωπίζει το φαγητό σαν δικαίωμα κι επιλογή του, έχει ήδη κάνει ένα σημαντικό βήμα για τη επίλυση του προβλήματος.
 Τα παιδιά δεν πεθαίνουν από ασιτία – εκτός κι αν δεν έχουν να φάνε. Κι είναι πολύ πιο γερά όταν δεν είναι παχύσαρκα με όλους τους κινδύνους που το πάχος συνεπάγεται. Ο κάθε οργανισμός σοφά προγραμματίζει τις ανάγκες του και τις καλύπτει με το ανάλογο ποσόν τροφής.
 Η ανορεξία γίνεται πρόβλημα μόνο όταν ο γονιός το αντιμετωπίζει με αυτόν τον τρόπο και πανικόβλητος αρχίζει να παρακαλεί, να υπόσχεται, να απειλεί, να εξαναγκάζει.
Αν ψύχραιμα αντιμετωπίσει την άρνηση του παιδιού να φάει εξετάζοντας τους λόγους κι αντιμετωπίζωντάς τους σωστά, το ‘πρόβλημα’ θα έχει βρει τη λύση του.
Για την Σίλια...

Τα 5 πιο επικίνδυνα αντικείμενα που καταπίνουν τα παιδιά

  Πριν από μερικές ημέρες, ομάδα γιατρών στις ΗΠΑ χρειάστηκε να αφαιρέσει 37 μικρά μαγνητικά μπαλάκια (buckyballs) από το στομάχι ενός 3χρονου κοριτσιού. Οι μαγνήτες είχαν ενωθεί σε μία μάζα, η οποία δημιουργούσε τρύπες στο στομάχι και τα έντερά της, απειλώντας τη ζωή της. Οι γιατροί, ευτυχώς, ολοκλήρωσαν την επέμβαση με επιτυχία και διαβεβαιώνουν ότι η μικρή θα τα καταφέρει.

Δείτε ποια μικροαντικείμενα μπορούν να αποβούν επικίνδυνα για την υγεία του παιδιού αν τα καταπιεί.

Μαγνήτες

Η τρίχρονη δεν είναι το μοναδικό περιστατικό παιδιού που μεταφέρεται εκτάκτως στο νοσοκομείο εξαιτίας κατάποσης μαγνήτη, ενώ οι γιατροί λένε πως αρκετά παιδιά έχουν χάσει τη ζωή τους επειδή έχουν καταπιεί μαγνήτες που βρίσκονται σε παιχνίδια ή τοποθετημένοι σε ψυγεία. «Οι μαγνήτες μπορούν να καταλήξουν σε διαφορετικά μέρη των εντέρων, να ενωθούν μεταξύ τους και να διαβρώσουν τα εσωτερικά τοιχώματα προκαλώντας σοβαρή ζημιά», λένε οι ειδικοί.

Μικροσκοπικές μπαταρίες

Τις βρίσκουμε σε παιδικά παιχνίδια, ηλεκτρονικές συσκευές και gadgets, και περιέχουν λίθιο. Το 2010 περισσότερα από 3.400 παιδιά παγκοσμίως κατάπιαν τέτοιες μπαταρίες: δύο από αυτά έχασαν την ζωή τους, ενώ άλλα 19 εμφάνισαν σοβαρές επιπλοκές στην κεντρική αορτή. Οι ειδικοί εξηγούν ότι μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος όταν η μπαταρία σφηνώσει στον οισοφάγο του παιδιού, καθώς αν μείνει εκεί για πολλή ώρα, μπορεί να διαβρωθεί και να προκαλέσει φριχτούς πόνους λόγω εγκαύματος.

Τρίχες

Πολλά πιτσιρίκια έχουν την κακή συνήθεια να μασούν τα μαλλιά τους, κάτι που μπορεί να φαίνεται ακίνδυνο, αλλά αν άθελά τους καταπίνουν τρίχες από τα μαλλιά τους, αυτές μπορούν να δημιουργήσουν μία μπάλα μέσα στο στομάχι τους που θα εμποδίσει την φυσιολογική του λειτουργία. Η μπάλα αφαιρείται χειρουργικά.

Χάπια και αλκοόλ

Ειδικά τα πολύχρωμα χάπια που μοιάζουν με καραμέλες, είναι πειρασμός για τα παιδιά. Δεν είναι όλα τα χάπια επικίνδυνα, όμως κάποια από αυτά (π.χ., οπιούχα παυσίπονα) μπορούν να προκαλέσουν ακόμα και θάνατο. Το αλκοόλ σε μεγάλη ποσότητα μπορεί και να δηλητηριάσει ένα μικρό παιδί.

Καρφιά, βελόνες, καρφίτσες και πινέζες

Παραδόξως, πολλά παιδιά που έχουν καταπιεί τέτοια αντικείμενα, τα έχουν αποβάλει χωρίς προβλήματα από το σύστημά τους. Ωστόσο, οι γονείς πρέπει να είναι προσεκτικοί και, φυσικά, να απευθυνθούν αμέσως στον γιατρό τους αν αντιληφθούν πως το παιδί κατάπιε αιχμηρό αντικείμενο, το οποίο μπορεί να τραυματίσει τον οισοφάγο, το στομάχι ή τα έντερά του. Σε τέτοια περίπτωση, θα πρέπει, επίσης, να παρακολουθούν αν το παιδί πονάει, κάνει εμετό ή έχει αίμα στα κόπρανα.
Πηγή: Time