Μητρικός θηλασμός: Το καλύτερο δώρο για το μωρό σας

               
Όλες οι μητέρες γνωρίζουν από ένστικτο ότι το μητρικό γάλα είναι η καλύτερη τροφή για το βρέφος τους και μάλιστα οι επιστημονικές έρευνες το αποδεικνύουν συνεχώς. Ποια είναι, λοιπόν, τα οφέλη από το μητρικό θηλασμό και τι πρέπει να γνωρίζουμε;
Συχνά ακούμε ή διαβάζουμε σε περιοδικά αυτό που κάθε μητέρα ήδη γνωρίζει καλά από ένστικτο, δηλαδή ότι το μητρικό γάλα είναι η καλύτερη τροφή για το βρέφος της. Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των μητέρων (85% - 90%) αρχίζει το θηλασμό στο μαιευτήριο.
Ωστόσο, μέχρι τον 4ο μήνα περίπου τα 2/3 έχουν δώσει συμπλήρωμα ή διακόπτουν εντελώς το θηλασμό. Με την πάροδο του χρόνου το ποσοστό αυτό μειώνεται περαιτέρω, με αποτέλεσμα μόνο το 5% των μητέρων να θηλάζει αποκλειστικά στους 6 μήνες και περίπου το 1% στον πρώτο χρόνο ζωής.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά αποκλειστικό θηλασμό τους πρώτους 6 μήνες ζωής και συνέχιση για τουλάχιστον 1-2 χρόνια.

Τα οφέλη

Το μητρικό γάλα είναι η φυσικότερη και άρα η καταλληλότερη τροφή για τα νεογέννητα και τα βρέφη. Ταυτόχρονα προσφέρει τη ζεστασιά της μητέρας και τη σωματική επαφή μαζί της. Η σύνθεσή του είναι εξατομικευμένη και απόλυτα προσαρμοσμένη στις ανάγκες, την κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος και την ηλικία ανάπτυξης του βρέφους.
Είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και ουσίες που βοηθούν την άμυνα του οργανισμού και περιέχει βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, ένζυμα και ορμόνες σε ιδανική ποσότητα και σύνθεση. Για το λόγο αυτό είναι πιο εύπεπτο από το γάλα της αγελάδας.
Παράγεται συνεχώς, βρίσκεται πάντα στη σωστή θερμοκρασία, είναι ελεύθερο μικροβίων και είναι επίσης… δωρεάν!

• Μελέτες έδειξαν ότι το μητρικό γάλα συμβάλλει σημαντικά στην πρόληψη λοιμώξεων και ειδικότερα του εντέρου (π.χ. εντερίτιδες), διότι τα σταγονίδια λίπους σε αυτό έχουν διαφορετική δομή από αυτά του γάλακτος της αγελάδας. Στην επιφάνειά τους δεσμεύουν τους εντεροπαθογόνους μικροοργανισμούς και έτσι τα εμποδίζουν να έρθουν σε επαφή με το βλεννογόνο του εντέρου του νεογέννητου.
• Με το θηλασμό μειώνεται ο αριθμός των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος, οι ωτίτιδες, οι ουρολοιμώξεις κ.ά. Επιπλέον υπάρχει μείωση του κινδύνου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου, όπως και μειωμένη εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη τύπου 1 και 2, παχυσαρκίας, υπερχοληστεριναιμίας και άσθματος.
• Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ο θηλασμός κατά τη διάρκεια αιμοληψίας ηρεμεί το νεογνό και φαίνεται να ελαττώνει την αντίληψη του πόνου.
• Οι θηλαστικές κινήσεις βοηθούν το βρέφος στην ανάπτυξη των μυών του προσώπου, της γνάθου και του στοματοφάρυγγα, πράγμα που επηρεάζει θετικά την ανάπτυξη των μιμητικών κινήσεων και αργότερα της ομιλίας.
• Αναφέρεται επίσης θετική συσχέτιση μεταξύ διάρκειας θηλασμού και ανάπτυξης νοητικών και γνωστικών ικανοτήτων του βρέφους λόγω της παρατεταμένης πρόσληψης ευεργετικών για το νευρικό σύστημα θρεπτικών συστατικών.
• Η μητέρα ευεργετείται σημαντικά αφού κατά τη διάρκεια του θηλασμού ελευθερώνονται ορμόνες που βοηθούν στη σύσπαση της μήτρας και στην αποβολή των κατακρατημένων υγρών του σώματος. Ο κίνδυνος για καρκίνο μαστού, ωοθηκών και οστεοπόρωση μειώνεται επίσης. Τέλος, λόγο της αντισυλληπτικής δράσης του θηλασμού, γίνεται καλύτερος προγραμματισμός για μια νέα κύηση (περίπου 3 χρόνια από την προηγούμενη γέννα).

Πηγή: Ναταλή Βασιλάκη, Παιδίατρος ΜΕΝΝ ΛΗΤΩ

ΙΚΤΕΡΟΣ ΣΤΗ ΝΕΟΓΝΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

Ίκτερος είναι ο χρωματισμός του δέρματος με κίτρινο χρώμα που προκαλείται από την αύξηση της χολερυθρίνης στο αίμα. Περίπου τα μισά μωρά παρουσιάζουν ίκτερο που αρχίζει συνήθως από τη δεύτερη μέχρι την πέμπτη ημέρα της ζωής τους.
Το έμβρυο μέσα στη μήτρα χρειάζεται περισσότερα ερυθρά αιμοσφαίρια για τη δέσμευση του οξυγόνου από το αίμα και τη μεταφορά του στα κύτταρα του σώματος, μιας και δέχεται λιγότερο οξυγόνο από ότι ένα μωρό που αναπνέει. Όταν όμως γεννηθεί, αυτά τα πλεονάζοντα ερυθρά αιμοσφαίρια καταστρέφονται από τον οργανισμό γιατί του είναι πλέον άχρηστα. Η χολερυθρίνη, που είναι μια ουσία με κίτρινο χρώμα, σχηματίζεται σαν ένα υποπροϊόν αυτής της διαδικασίας καταστροφής.
Η χολερυθρίνη απομακρύνεται από την κυκλοφορία του αίματος μέσω του συκωτιού και αποβάλλεται από τον οργανισμό μέσω των κενώσεων του μωρού. Το συκώτι ενός νεογέννητου χρειάζεται συνήθως μερικές ημέρες για να μπορέσει να επεξεργαστεί τη συσσώρευση της πλεονάζουσας χολερυθρίνης στο αίμα. Ο βρεφικός ίκτερος που προέρχεται από αυτή την επιβράδυνση στην επεξεργασία, ονομάζεται "φυσιολογικός ίκτερος". Ο φυσιολογικός ίκτερος συνήθως φτάνει την ανώτερη τιμή του την τρίτη ή τέταρτη ημέρα της ζωής του μωρού και συνήθως δεν ξεπερνάει τα 12 mg/dl.
Παθολογικός ίκτερος βρεφών
Αν ο ίκτερος είναι περισσότερο έντονος, τότε είναι παθολογικός και μπορεί να οφείλεται:

• Σε κακή αρχή στον μητρικό θηλασμό ή λανθασμένες πρακτικές που οδηγούν το βρέφος σε απώλεια βάρους και αφυδάτωση
• Ασυμβατότητας ομάδας αίματος ή Rhesus ή άλλων προβλημάτων του αίματος
• Σε νόσο του ήπατος και της χολής
• Σε λοίμωξη του βρέφους
• Σε μειωμένη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα (συγγενής υποθυρεοειδισμός)
• Σε συγγενή έλλειψη ενζύμου G-6-PD
• Σε προωρότητα ή χαμηλό βάρος γέννησης

O γιατρός ανάλογα με το ιστορικό, την κλινική εξέταση και την κατάσταση του βρέφους μπορεί να ζητήσει εξετάσεις για αποκλεισμό κάποιων ή όλων των παραπάνω καταστάσεων.
Το παιδί με παθολογικό ίκτερο συχνά φαίνεται άρρωστο, δεν τρώει καλά, είναι ληθαργικό, δεν ξυπνάει εύκολα για τάισμα ή έχει σκοτεινά ούρα και ωχρά κόπρανα. Μπορεί να κάνει εμετούς, να μην παίρνει βάρος ή να χάνει βάρος, να έχει συνεχές ευερέθιστο κλάμα. Παθολογικός είναι τέλος ο ίκτερος που γίνεται εμφανής από το πρώτο 24ωρο μετά την γέννηση.
Ίκτερος από μητρικό γάλα
Ο φυσιολογικός ίκτερος είναι συχνά παρατεταμένος σε μωρά που θηλάζουν. Είναι πιθανό να παραμείνουν κίτρινα για αρκετές εβδομάδες, έως και τρεις μήνες. Η αιτία είναι άγνωστη αλλά το σίγουρο είναι ότι δεν πρόκειται για πρόβλημα υγείας. Τα μωρά αυτά είναι εντελώς φυσιολογικά και το επίμονο κιτρίνισμά τους δεν έχει καμία άμεση ή απώτερη συνέπεια.
Η χολερυθρίνη, η ουσία που προκαλεί τον ίκτερο, είναι αντιοξειδωτική ουσία και δυνητικά χρήσιμη, με θετικό ρόλο. Πολλές παράμετροι του ζητήματος βρίσκονται ακόμα υπό έρευνα. Εκείνο που οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν είναι ότι ένα βρέφος δύο μηνών που είναι ελαφρώς κίτρινο, θηλάζει αποκλειστικά και αποτελεσματικά, μεγαλώνει σωστά, έχει φυσιολογικά κόπρανα (όχι άσπρα ή αποχρωματισμένα) και φυσιολογικά ούρα (όχι σκούρα ή υπέρχρωμα) και φαίνεται υγιές στην κλινική εξέταση του γιατρού, δεν χρειάζεται σε καμία περίπτωση να σταματήσει, είτε προσωρινά είτε μόνιμα, το θηλασμό.

Εγκρίθηκε και κυκλοφόρησε νέο εμβόλιο κατά της μηνιγγίτιδας!

Ένας από τους χειρότερους «εφιάλτες» της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας και του παγκόσμιου γενικού πληθυσμού συνεχίζει να αναδεικνύεται σήμερα η μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος, γνωστή και ως βακτηριακή μηνιγγίτιδα! Η πάθηση συνίσταται σε φλεγμονή των μηνίγγων, δηλαδή των μεμβρανών που περιβάλλουν και προστατεύουν τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό, και είναι δυνατό να προκαλέσει βαρύτατες ισόβιες επιπλοκές ή ακόμα και το θάνατο σε διάστημα 24-48 ωρών!
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), περίπου 1 στα 10 άτομα που προσβάλλονται καταλήγει, παρά τη θεραπεία. Επιπλέον, 1 στα 5 άτομα που επιβιώνουν εμφανίζει σοβαρές μόνιμες αναπηρίες, όπως εγκεφαλική βλάβη, επιληπτικούς σπασμούς, απώλεια της ακοής και μαθησιακές δυσκολίες, ενώ είναι δυνατόν να υποστεί και ακρωτηριασμό άκρων. Το βακτήριο που προκαλεί τη νόσο διακρίνεται σε οροομάδες. Η νόσος που οφείλεται στην οροομάδα Β ευθύνεται για την πλειονότητα των περιστατικών στις αναπτυγμένες χώρες.
Ωστόσο, με το νέο πρώτο και εγκεκριμένο εμβόλιο κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδας Β (Bexsero) η κατάσταση αυτή αλλάζει. Το εμβόλιο αναπτύχθηκε μετά από 20 χρόνια πρωτοποριακής έρευνας με τη χρήση της βραβευμένης προσέγγισης «Reverse Vaccinology», η οποία περιλαμβάνει την αποκωδικοποίηση του γονιδιώματος του μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδας Β και έχει επιδείξει μέχρι σήμερα εξαιρετική αποτελεσματικότητα και ασφάλεια .
Ο εμβολιασμός είναι αποδεδειγμένα ένα από τα περισσότερα οικονομικώς αποδοτικά επιστημονικά επιτεύγματα της σύγχρονης εποχής για τη δημόσια υγεία. Είναι μία από τις ελάχιστες υπηρεσίες υγείας που κοστίζει πολύ λίγο συγκριτικά με τα τεράστια οφέλη που προσφέρει στην υγεία και την ευημερία των πληθυσμών.
Η μείωση του ποσοστού της εμβολιαστικής κάλυψης ενός πληθυσμού μπορεί να οδηγήσει στην επανεμφάνιση και εξάπλωση μεταδοτικών νοσημάτων, όπως η ιλαρά, ο κοκκύτης, η διφθερίτιδα ή ακόμα και η πολιομυελίτιδα. Να υπενθυμίσουμε ότι ο εμβολιασμός είναι από τις πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις δημόσιας υγείας. Δυστυχώς, κυκλοφορεί η φοβία ότι τα εμβόλια μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές παρενέργειες ενώ η λανθασμένη και ελλιπής πληροφόρηση είναι η αιτία για τη δημιουργία μιας επικίνδυνης αντί-εμβολιαστικής κουλτούρας. Τα εμβόλια είναι εξαιρετικά ασφαλή γιατί για να χρησιμοποιηθούν εξασφαλίζεται ότι πληρούν αυστηρές προϋποθέσεις, τις οποίες ορίζουν οι αρμόδιοι διεθνείς οργανισμοί (π.χ. ΕΟΦ, EMA, FDA).

Αναφορικά με το Bexsero και τη Μηνιγγίτιδα τύπου Β:

Τo βακτήριo που προκαλεί τη νόσο (Neisseria Meningitis ή μηνιγγιτιδόκοκκος) διακρίνεται σε οροομάδες. Πέντε οροομάδες, οι Α, B, C, W-135 και Y, προκαλούν την πλειοψηφία των περιστατικών μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου σε παγκόσμιο επίπεδο. Η νόσος που οφείλεται στην οροομάδα Β (MenB) ευθύνεται για την πλειοψηφία των περιστατικών στις αναπτυγμένες χώρες. Η εξέλιξή της είναι ταχύτατη και μπορεί να επιφέρει το θάνατο σε διάστημα 24 – 48 ωρών από την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων.
Από τις 5 οροομάδες, με τα υπάρχοντα εμβόλια προστατεύουμε από τις τέσσερις (A, C, W-135, Y). Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, αλλά και την Ευρώπη, το 90% των κρουσμάτων οφείλεται στην οροομάδα Β, για την οποία μέχρι τώρα δεν υπήρχε διαθέσιμο εμβόλιο. Από το 2002 έως το 2012 με τον καθολικό εμβολιασμό που εφαρμόστηκε παρατηρήθηκε μείωση των περιστατικών της νόσου από τις οροομάδες για τις οποίες εμβολιάζαμε. Συνολικά, το 2012 σημειώθηκαν 61 κρούσματα, από τα οποία 7 κατέληξαν σε θάνατο, γεγονός που ανεβάζει το ποσοστό θνητότητας στο 11.47%, σημαντικά αυξημένο σε σχέση με το 2011.
Οι πιο ευάλωτες ηλικιακές ομάδες είναι τα βρέφη και νήπια, τα οποία, εξαιτίας του ανώριμου ανοσοποιητικού συστήματος και των μειωμένων μητρικών αντισωμάτων τους, παρουσιάζουν οκταπλάσιες πιθανότητες προσβολής από τη νόσο, καθώς και οι έφηβοι και νεαροί ενήλικες, λόγω καπνίσματος, αναπνευστικών λοιμώξεων, στενής επαφής με φορέα, συνωστισμού, σωματικής επαφής και συγχρωτισμού σε πολυσύχναστα μέρη.
Ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης και ελέγχου είναι ο εμβολιασμός, ο οποίος παρέχει προστασία κατά των περισσοτέρων δυνατών βακτηριακών οροομάδων. Μέχρι πρότινος, η προστασία από το μηνιγγιτιδόκοκκο της οροομάδας Β (MenB), παρέμενε ανεκπλήρωτη ανάγκη της δημόσιας υγείας και ιδιαίτερα δύσκολος στόχος, καθώς το εξωτερικό περίβλημα του βακτηρίου δεν αναγνωριζόταν καλά από το ανοσοποιητικό σύστημα.
Ωστόσο, με το νέο εμβόλιο κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδας Β (Bexsero) η κατάσταση αυτή αλλάζει. Το εμβόλιο αναπτύχθηκε μετά από 20 χρόνια πρωτοποριακής έρευνας με τη χρήση της βραβευμένης προσέγγισης «ReverseVaccinology», η οποία περιλαμβάνει την αποκωδικοποίηση του γονιδιώματος του μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδας Β.
Το Bexsero αποτελεί το πρώτο εγκεκριμένο εμβόλιο κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδας Β και ενδείκνυται για τον εμβολιασμό έναντι του μηνιγγιτιδικόκκου Β.Το εμβόλιο έχει επιδείξει μέχρι σήμερα εξαιρετική αποτελεσματικότητα και ασφάλεια.

ΤΟ ΜΩΡΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΟΙΜΑΤΑΙ

Είναι το ελαφρώς νευρικό μωρό, εκείνο δηλαδή που κοιμάται για καμιά ωρίτσα και ξυπνάει πολλές φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Τι να κάνετε: Tα μωρά μεγαλώνοντας αρχίζουν να συνηθίζουν σε ένα συγκεκριμένο ωράριο ύπνου. Αυτό που θα πρέπει να κάνουν οι γονείς είναι να του δημιουργήσουν ένα ήρεμο περιβάλλον, χωρίς πολλά φώτα και θόρυβο. Ένας ανεμιστήρας ή μία συσκευή λευκού θορύβου ρυθμισμένη σε κατάλληλη ένταση, θα βοηθήσει το μωρό να ηρεμήσει και να κοιμηθεί καλύτερα. Από τον ήχο της βροχής ως τον βόμβο των ηλεκτρικών συσκευών, υπάρχουν διάφορα είδη λευκού θορύβου τόσο σε CD, όσο και σε εφαρμογές για τα κινητά. Επίσης καλό είναι να μην πηγαίνετε πάνω από την κούνια του με το παραμικρό!