Ίκτερος είναι ο χρωματισμός του δέρματος με κίτρινο χρώμα που προκαλείται από την αύξηση της χολερυθρίνης στο αίμα. Περίπου τα μισά μωρά παρουσιάζουν ίκτερο που αρχίζει συνήθως από τη δεύτερη μέχρι την πέμπτη ημέρα της ζωής τους.
Το έμβρυο μέσα στη μήτρα χρειάζεται περισσότερα ερυθρά αιμοσφαίρια για τη δέσμευση του οξυγόνου από το αίμα και τη μεταφορά του στα κύτταρα του σώματος, μιας και δέχεται λιγότερο οξυγόνο από ότι ένα μωρό που αναπνέει. Όταν όμως γεννηθεί, αυτά τα πλεονάζοντα ερυθρά αιμοσφαίρια καταστρέφονται από τον οργανισμό γιατί του είναι πλέον άχρηστα. Η χολερυθρίνη, που είναι μια ουσία με κίτρινο χρώμα, σχηματίζεται σαν ένα υποπροϊόν αυτής της διαδικασίας καταστροφής.
Η χολερυθρίνη απομακρύνεται από την κυκλοφορία του αίματος μέσω του συκωτιού και αποβάλλεται από τον οργανισμό μέσω των κενώσεων του μωρού. Το συκώτι ενός νεογέννητου χρειάζεται συνήθως μερικές ημέρες για να μπορέσει να επεξεργαστεί τη συσσώρευση της πλεονάζουσας χολερυθρίνης στο αίμα. Ο βρεφικός ίκτερος που προέρχεται από αυτή την επιβράδυνση στην επεξεργασία, ονομάζεται "φυσιολογικός ίκτερος". Ο φυσιολογικός ίκτερος συνήθως φτάνει την ανώτερη τιμή του την τρίτη ή τέταρτη ημέρα της ζωής του μωρού και συνήθως δεν ξεπερνάει τα 12 mg/dl.
Παθολογικός ίκτερος βρεφών
Αν ο ίκτερος είναι περισσότερο έντονος, τότε είναι παθολογικός και μπορεί να οφείλεται:
Το παιδί με παθολογικό ίκτερο συχνά φαίνεται άρρωστο, δεν τρώει καλά, είναι ληθαργικό, δεν ξυπνάει εύκολα για τάισμα ή έχει σκοτεινά ούρα και ωχρά κόπρανα. Μπορεί να κάνει εμετούς, να μην παίρνει βάρος ή να χάνει βάρος, να έχει συνεχές ευερέθιστο κλάμα. Παθολογικός είναι τέλος ο ίκτερος που γίνεται εμφανής από το πρώτο 24ωρο μετά την γέννηση.
Ίκτερος από μητρικό γάλα
Ο φυσιολογικός ίκτερος είναι συχνά παρατεταμένος σε μωρά που θηλάζουν. Είναι πιθανό να παραμείνουν κίτρινα για αρκετές εβδομάδες, έως και τρεις μήνες. Η αιτία είναι άγνωστη αλλά το σίγουρο είναι ότι δεν πρόκειται για πρόβλημα υγείας. Τα μωρά αυτά είναι εντελώς φυσιολογικά και το επίμονο κιτρίνισμά τους δεν έχει καμία άμεση ή απώτερη συνέπεια.
Η χολερυθρίνη, η ουσία που προκαλεί τον ίκτερο, είναι αντιοξειδωτική ουσία και δυνητικά χρήσιμη, με θετικό ρόλο. Πολλές παράμετροι του ζητήματος βρίσκονται ακόμα υπό έρευνα. Εκείνο που οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν είναι ότι ένα βρέφος δύο μηνών που είναι ελαφρώς κίτρινο, θηλάζει αποκλειστικά και αποτελεσματικά, μεγαλώνει σωστά, έχει φυσιολογικά κόπρανα (όχι άσπρα ή αποχρωματισμένα) και φυσιολογικά ούρα (όχι σκούρα ή υπέρχρωμα) και φαίνεται υγιές στην κλινική εξέταση του γιατρού, δεν χρειάζεται σε καμία περίπτωση να σταματήσει, είτε προσωρινά είτε μόνιμα, το θηλασμό.
Το έμβρυο μέσα στη μήτρα χρειάζεται περισσότερα ερυθρά αιμοσφαίρια για τη δέσμευση του οξυγόνου από το αίμα και τη μεταφορά του στα κύτταρα του σώματος, μιας και δέχεται λιγότερο οξυγόνο από ότι ένα μωρό που αναπνέει. Όταν όμως γεννηθεί, αυτά τα πλεονάζοντα ερυθρά αιμοσφαίρια καταστρέφονται από τον οργανισμό γιατί του είναι πλέον άχρηστα. Η χολερυθρίνη, που είναι μια ουσία με κίτρινο χρώμα, σχηματίζεται σαν ένα υποπροϊόν αυτής της διαδικασίας καταστροφής.
Η χολερυθρίνη απομακρύνεται από την κυκλοφορία του αίματος μέσω του συκωτιού και αποβάλλεται από τον οργανισμό μέσω των κενώσεων του μωρού. Το συκώτι ενός νεογέννητου χρειάζεται συνήθως μερικές ημέρες για να μπορέσει να επεξεργαστεί τη συσσώρευση της πλεονάζουσας χολερυθρίνης στο αίμα. Ο βρεφικός ίκτερος που προέρχεται από αυτή την επιβράδυνση στην επεξεργασία, ονομάζεται "φυσιολογικός ίκτερος". Ο φυσιολογικός ίκτερος συνήθως φτάνει την ανώτερη τιμή του την τρίτη ή τέταρτη ημέρα της ζωής του μωρού και συνήθως δεν ξεπερνάει τα 12 mg/dl.
Παθολογικός ίκτερος βρεφών
Αν ο ίκτερος είναι περισσότερο έντονος, τότε είναι παθολογικός και μπορεί να οφείλεται:
- Σε κακή αρχή στον μητρικό θηλασμό ή λανθασμένες πρακτικές που οδηγούν το βρέφος σε απώλεια βάρους και αφυδάτωση
- Ασυμβατότητας ομάδας αίματος ή Rhesus ή άλλων προβλημάτων του αίματος
- Σε νόσο του ήπατος και της χολής
- Σε λοίμωξη του βρέφους
- Σε μειωμένη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα (συγγενής υποθυρεοειδισμός)
- Σε συγγενή έλλειψη ενζύμου G-6-PD
- Σε προωρότητα ή χαμηλό βάρος γέννησης
Το παιδί με παθολογικό ίκτερο συχνά φαίνεται άρρωστο, δεν τρώει καλά, είναι ληθαργικό, δεν ξυπνάει εύκολα για τάισμα ή έχει σκοτεινά ούρα και ωχρά κόπρανα. Μπορεί να κάνει εμετούς, να μην παίρνει βάρος ή να χάνει βάρος, να έχει συνεχές ευερέθιστο κλάμα. Παθολογικός είναι τέλος ο ίκτερος που γίνεται εμφανής από το πρώτο 24ωρο μετά την γέννηση.
Ίκτερος από μητρικό γάλα
Ο φυσιολογικός ίκτερος είναι συχνά παρατεταμένος σε μωρά που θηλάζουν. Είναι πιθανό να παραμείνουν κίτρινα για αρκετές εβδομάδες, έως και τρεις μήνες. Η αιτία είναι άγνωστη αλλά το σίγουρο είναι ότι δεν πρόκειται για πρόβλημα υγείας. Τα μωρά αυτά είναι εντελώς φυσιολογικά και το επίμονο κιτρίνισμά τους δεν έχει καμία άμεση ή απώτερη συνέπεια.
Η χολερυθρίνη, η ουσία που προκαλεί τον ίκτερο, είναι αντιοξειδωτική ουσία και δυνητικά χρήσιμη, με θετικό ρόλο. Πολλές παράμετροι του ζητήματος βρίσκονται ακόμα υπό έρευνα. Εκείνο που οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν είναι ότι ένα βρέφος δύο μηνών που είναι ελαφρώς κίτρινο, θηλάζει αποκλειστικά και αποτελεσματικά, μεγαλώνει σωστά, έχει φυσιολογικά κόπρανα (όχι άσπρα ή αποχρωματισμένα) και φυσιολογικά ούρα (όχι σκούρα ή υπέρχρωμα) και φαίνεται υγιές στην κλινική εξέταση του γιατρού, δεν χρειάζεται σε καμία περίπτωση να σταματήσει, είτε προσωρινά είτε μόνιμα, το θηλασμό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου