Τρίτη 13 Ιανουαρίου 2015

Τι είναι η αναπτυξιακή καθυστέρηση; Το παιδί μου θα το ξεπεράσει;

Τα παιδιά ξεκινώντας από τη γέννησή τους, μεγαλώνοντας αναπτύσσονται και μαθαίνουν. Όταν μιλάμε για ανάπτυξη δεν εννοούμε μόνο την σωματική! Η ανάπτυξη των παιδιών σχετίζεται με τον τρόπο που μαθαίνουν, μιλάνε και συμπεριφέρονται.



Οι δεξιότητες των παιδιών που περιλαμβάνουν τα πρώτα τους βήματα, τις πρώτες τους λέξεις, το γέλιο τους, την επαφή τους με τα αντικείμενα και τα οικεία τους πρόσωπα ονομάζονται ορόσημα ανάπτυξης. Όταν μιλάμε για ορόσημα ανάπτυξης αναφερόμαστε στο παιχνίδι, στην μάθηση, στην ομιλία, στη συμπεριφορά και στην κινητικότητα (μπουσούλημα, περπάτημα κλπ). Αναπτυξιακή καθυστέρηση εμφανίζεται όταν το παιδί δεν έχει αναπτύξει αυτά τα ορόσημα την στιγμή που άλλα παιδιά της ίδιας ηλικίας τα έχουν αναπτύξει.
Εάν το παιδί σας δεν αναπτύσσεται κανονικά, υπάρχουν πράγματα τα οποία θα μπορούσατε να κάνετε για να το βοηθήσετε! Τις περισσότερες φορές, ένα αναπτυξιακό πρόβλημα, δεν είναι κάτι που ένα παιδί θα μπορούσε να ξεπεράσει από μόνο του. Αλλά με βοήθεια, το παιδί σας θα μπορούσε να αξιοποιήσει όλο του το δυναμικό!
Καλό θα ήταν να μιλήσετε με τον παιδίατρο σας αν έχετε κάποιες απορίες σχετικά με την ανάπτυξη του μικρού σας θησαυρού. Αν εσείς ή ο παιδίατρος σας νομίζετε ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα, μπορεί να επισκεφτείτε έναν αναπτυξιακό παιδίατρο ή παιδοψυχίατρο. Είναι σημαντικό να ξέρετε ότι το παιδί σας θα πρέπει να δεχτεί την βοήθεια των ειδικών (λογοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, παιδοψυχολόγο, ειδικό παιδαγωγό) το συντομότερο δυνατόν.


Γράφει  η Mαρία Θωμαδάκη

Εργοθεραπεύτρια BA, SI therapist

Κέντρο Αναπτυξιακής Παρέμβασης ΣΤΟΧΕΥΩ

www.stoxeuw.com

Δευτέρα 12 Ιανουαρίου 2015

Η συμπεριφορά μου ως γονιού για να βοηθήσω τα παιδιά μου


goneis-paidia-300x284
ΒΟΗΘΑΩ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΟΥ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΧΘΟΥΝ ΣΩΣΤΑ
Όταν
Þ   Ακούω τι θέλουν να μου πουν
Þ   Αφιερώνω χρόνο ακόμα και όταν είμαι πολύ απασχολημένος/η
Þ   Παίζω μαζί τους
Þ   Αναγνωρίζω τα κατορθώματα τους
Þ    Επιτρέπω στα παιδιά να λύνουν τις διαφορές ανάμεσα τους, μόνα τους
Þ    Ακούω μαζί τους κάποιο ιδιαίτερο τραγούδι
Þ    Δείχνω ενδιαφέρον για την εργασία κάποιου παιδιού
Þ    Κοιττάω στα μάτια καθένα από τα παιδιά
Þ    Επιτρέπω στα παιδιά να εκφράζουν τις διαφορετικές τους απόψεις
Þ    Επιτρέπω στα παιδιά να κάνουν επιλογές
Þ    Τους επιτρέπω την ιδιωτικότητα τους
Þ    Θεωρώ το κάθε παιδί σαν ένα ξεχωριστό άτομο
Þ    Φωνάζω τα παιδιά με το όνομα τους
Þ    Ενθαρρύνω την ανεξαρτησία τους
Þ    Απαντώ στις ερωτήσεις τους
Þ    Δεν διακόπτω ένα παιδί όταν μιλάει
Þ    Σέβομαι την επιλογή του για φίλους και παιχνίδι
Þ    Επιτρέπω στα παιδιά να κάνουν λάθη
Þ    Είμαι ευέλικτος/η
Þ    Αφήνω τα παιδιά να διαφωνούν
Þ    Ενδιαφέρομαι για τα υπάρχοντα των παιδιών
Þ    Επιτρέπω τα διαλλείματα
Þ    Αφουγκράζομαι τα προβλήματα των παιδιών και αναγνωρίζω πόσο η κατάσταση αυτή μπορεί να τα αναστατώνει
Þ    Μιλώ στα παιδιά όπως και στους άλλους ανθρώπους
Þ    Δίνω σε κάθε παιδί ευκαιρία για επικοινωνία
Þ    Ζητώ από τα παιδιά την γνώμη τους για την λύση ενός προβλήματος
Þ    Αξιολογώ την γνώμη των παιδιών
Þ    Έχω πάντα στο μυαλό μου ότι το παιχνίδι είναι μεγάλης σημασίας στην ζωή του κάθε παιδιού

ΔΥΣΚΟΛΕΥΩ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΟΥ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΧΘΟΥΝ ΣΩΣΤΑ
Όταν

Þ    Δεν παίρνω την γνώμη τους στα σοβαρά
Þ    Αποφεύγω να διαχειριστώ ένα ζήτημα που το παιδί αισθάνεται άμεση την ανάγκη της προσοχής μου
Þ    Αποφεύγω ένα παιδί που κλαίει
Þ    Δεν σταματώ για να ακούσω
Þ    Απαντώ με «αχα-α» ή «χμ». Χρησιμοποιώ μπεμπεκίστικο τόνο φωνής με μικρότερα παιδιά
Þ    Χρησιμοποιώ θυμωμένες και άσχημες λέξεις όταν είμαι σε ένταση
Þ    Διακόπτω την ομιλία ενός παιδιού
Þ    Ολοκληρώνω την εργασία ενός παιδιού προκειμένου να κερδίσω χρόνο
Þ    Ξεχνάω να πραγματοποιήσω κάτι που του υποσχέθηκα
Þ    Τους απαντώ με ερωτήσεις
Þ    Συμπεριφέρομαι ανυπόμονα
Þ    Απαντώ σε ένα παιδί με σαρκασμό
Þ    Τους φωνάζω
Þ    Εξωθώ ένα παιδί σε μια κατάσταση που αισθάνεται άβολα
Þ    Τους βάζω υψηλούς στόχους
Þ    Τα «σπρώχνω» να βιάζονται
Þ    Τα φωνάζω με υποκοριστικά ονόματα
Þ    Νευριάζω επειδή οι ανάγκες των παιδιών μπερδεύονται με το καθημερινό μου πρόγραμμα
Þ    Εστιάζω κυρίως στην κακή συμπεριφορά τους
Þ    Μειώνω τα συναισθήματα των παιδιών
Þ    Κατασκοπεύω ένα παιδί που κάνει κάτι κακό
Þ    Αγνοώ τα παιδιά
Þ    Σταματάω ένα παιδί που δείχνει πραγματικό ενδιαφέρον για να τελειώσει μια εργασία
Þ    Δεν επιτρέπω σε ένα παιδί να εξηγήσει γιατί και πως ένας φίλος του πληγώθηκε ή πως ένα δυστύχημα συνέβει
 chf-cartoon-kids

 Αναρτήθηκε από Κ. Νταλούκας

Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014

10 λόγοι που είναι καλό για τα παιδιά να πιστεύουν στον Αϊ-Βασίλη


10 λόγοι που είναι καλό για τα παιδιά να πιστεύουν στον Αϊ-Βασίλη
Κάποιοι γονείς θεωρούν ότι δεν πρέπει να αμφισβητήσουν ποτέ την ύπαρξη του Αϊ-Βασίλη, ενώ κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι πρέπει να δώσουν μια ξεκάθαρη απάντηση στην αιωρούμενη απορία των παιδιών. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι δεν υπάρχει «πρέπει» ή «δεν πρέπει» στην περίπτωση αυτή, αφού ο Αϊ-Βασίλης είναι ένα δώρο από μόνος του… ένα αναπόσπαστο κομμάτι της υπέροχης παιδικής ηλικίας. Πώς είναι δυνατόν να θέλουμε να στερήσουμε από τα παιδιά μας αυτή τη μαγεία;
1. Η ύπαρξη του Αϊ-Βασίλη ενισχύει τη φαντασία
Ο παχουλός γεράκος με την άσπρη γενειάδα και την κόκκινη στολή, ο σάκος με τα δώρα, το έλκηθρο που σέρνουν οι τάρανδοι, ο ήχος από τις καμπανούλες στον ουρανό και καθετί που είναι πασπαλισμένο με τη μαγική νεραϊδόσκονη επιτρέπουν στο παιδί να πιστέψει ότι τα πάντα είναι δυνατά, επιτρέποντάς το να ταξιδέψει σε φανταστικούς κόσμους. Αν υπάρχει, λοιπόν, οτιδήποτε που μπορεί να γαλουχήσει αυτή την τόσο ευφάνταστη και δημιουργική του πλευρά, δικαιούται να το ζήσει.
2. Το βοηθάει να πιστέψει σε κάτι ανώτερο
Είναι σημαντικό για τα παιδιά να αισθάνονται ότι υπάρχει κάτι πιο πάνω από τον εαυτό τους - μια κοινότητα, ένα σύμπαν, μια πανταχού παρούσα παρουσία. Σε όποια θρησκεία κι αν ανήκετε, ο μύθος του Αϊ-Βασίλη δίνει στα παιδιά ένα λόγο παραπάνω να κοιτούν στον ουρανό και να νιώθουν ότι εκεί πάνω υπάρχει κάτι ανώτερο από τον άνθρωπο.
3. Το βοηθάει να πιστέψει χωρίς χειροπιαστές αποδείξεις
Ο Αϊ-Βασίλης μαθαίνει στα παιδιά να έχουν πίστη σε κάτι χωρίς να χρειάζεται να το δουν ή να το αγγίξουν - κι αυτό είναι σπουδαίο για τη ζωή τους. Είναι κάτι σαν δάσκαλος, που καταφέρνει να φτάσει σε όλα τα παιδιά, ακόμα και στο πιο απομακρυσμένο μέρος του κόσμου, ταξιδεύοντας μέσα από τις καρδιές των ανθρώπων που είναι γεμάτες με αγάπη, χαρά, ελπίδα κι ευτυχία!
4. Οξύνει την κριτική του σκέψη
Η ύπαρξη του Αϊ-Βασίλη αποτελεί ένα μάθημα αξιολόγησης για τα παιδιά, έναν τρόπο για να σκεφτούν και να αξιολογήσουν τα δεδομένα, να οξύνουν την κριτική τους ικανότητα και να καταλήξουν στα δικά τους συμπεράσματα.  
5. Δημιουργεί παιδικές αναμνήσεις
Τι μπορεί να συγκριθεί με τη γλυκιά αγωνία που νιώθει ένα παιδί όταν κοιτάζει έξω από το παράθυρό του, ψάχνοντας στον ουρανό το έλκηθρο του Αϊ-Βασίλη; Και την επόμενη μέρα να ξυπνάει μέσα στη μαγεία των δώρων που του άφησε κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο; Γιατί είναι όντως μαγικό! Ο Αϊ-Βασίλης μπορεί να μην είναι αληθινός, αλλά αυτές οι αξέχαστες παιδικές αναμνήσεις δεν θα μπορούσαν να είναι πιο αληθινές! Ίσως, τελικά, ένα ακόμα μάθημά του είναι να μας διδάξει να αναγνωρίζουμε τη «μαγεία» και το «μυστήριο» όχι επειδή θα τα δούμε μπροστά μας, αλλά επειδή απλά θα τα νιώσουμε!
6. Του μαθαίνει να είναι δοτικό
Πέρα από την υλιστική μορφή που οι γιορτές έχουν αποκτήσει στη σύγχρονη κοινωνία, όταν μιλάμε για το Πνεύμα των Χριστουγέννων αναφερόμαστε στη δοτικότητα, την προσφορά, τη βοήθεια που μπορεί να προσφέρει ο καθένας μας στο συνάνθρωπό του. Κι ο ρόλος του Αϊ-Βασίλη κάνει αυτό ακριβώς: Αποδεικνύει ότι, προκειμένου να χαρίσει την αγάπη του στα παιδιά, περνάει μια ολόκληρη νύχτα ταξιδεύοντας σε όλο τον κόσμο ενώ όλοι οι υπόλοιποι κοιμούνται… απλά και μόνο για να προσφέρει χαρά!    
7. Ο Αϊ-Βασίλης «είναι» αυτός που λέμε ότι είναι
Είναι ένας ευγενικός άνθρωπος, που αναγνωρίζει την καλοσύνη στα παιδιά και ξέρει καλά ότι, όταν κάποιος κάνει κάτι κακό μία φορά, δεν σημαίνει ότι είναι και κακός γενικότερα. Επίσης, συνεργάζεται με τη μαμά και τον μπαμπά κάθε χρόνο για να τηρούνται όλοι οι κανόνες των Χριστουγέννων, συμπεριλαμβανομένων και των δώρων που θα φέρει στους μικρούς του φίλους. Κι επειδή τα παιδιά παίρνουν πολλά δώρο όλο το χρόνο, στο σάκο του κρύβει ένα μόνο δώρο για τον καθένα, σωστά;
8. Ενισχύει το χαρούμενο κλίμα των γιορτών
Το να πιστεύουν τα παιδιά στην ύπαρξη του Αϊ-Βασίλη δεν κάνει κακό σε κανέναν. Μπορεί σ’ εμάς τους μεγάλους να φαντάζει κάπως αφελές, αλλά για εκείνα είναι σημαντικό: Αθωότητα + Μαγεία = Ευτυχία! Πώς θα μπορούσε ένα μικρό παιδί να διαχειριστεί μια τέτοια αλήθεια και να απαιτήσουμε να επιδείξει υπευθυνότητα προκειμένου να κρατήσει κρυφό ένα τέτοιο μυστικό από όλους τους άλλους;
9. Δεν είναι κάτι που θα κρατήσει για πάντα…
Όσο κι αν πιστεύει ένα παιδάκι στον Αϊ-Βασίλη, αργά ή γρήγορα θα το ξεχάσει, δεν του μένουν και πολλά χρόνια. Η εποχή της αθωότητας περνάει σαν νερό… Οπότε αναρωτιέται κανείς: «Ποιος ο λόγος να του στερήσουμε αυτές τις ελάχιστες μαγικές στιγμές;». Θα έρθει η ώρα που θα ξυπνήσει ένα χριστουγεννιάτικο πρωινό και θα ξέρει την αλήθεια. Τα ξωτικά, οι τάρανδοι, το έλκηθρο - όλα στη φαντασία. Επομένως, γιατί να μην απολαμβάνει τη μαγεία όσο ακόμα υπάρχει;
10. Επειδή πιστεύουμε στον Αϊ-Βασίλη κι εμείς, οι γονείς…
… μιας και είναι ο μοναδικός τρόπος να νιώσουμε και πάλι παιδιά, έστω και για λίγο στη ζωή μας!


Από τη συγγραφέα και μαμά Michelle Horton, μέσα από το blog της «EarlyMam.

Τετάρτη 12 Νοεμβρίου 2014

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΡΑΦΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΙΚΡΟΥΣ ΜΑΣ ΦΙΛΟΥΣ

    Η σύλληψη ενός εργαλείου γραφής ( όπως μολύβι, ξυλομπογιά, μαρκαδόρος) περνάει από διάφορα στάδια εξέλιξης και ωρίμανσης (εικόνα 1), μέχρι το ίδιο το παιδί να καταλήξει σε ένα κράτημα (λαβή) του μολυβιού, όπου και θα αυτοματοποιήσει. Η σωστή λαβή, που τα παιδιά συνήθως κατακτάνε γύρω στα πέντε έτη, είναι η τριποδική λαβή δηλ. η λαβή όπου συνεργάζονται τρία δάκτυλα, ο αντίχειρας, ο δείκτης και ο μέσος ( πίεση του μολυβιού με τον δείκτη και τον αντίχειρα, αναπαύοντας-ακουμπώντας το στο μέσο δάκτυλο).
Εικόνα 1: Στάδια σύλληψης του εργαλείου γραφής

Αυτός ο τρόπος σύλληψης έχει μικρό ενεργειακό κόστος συγκριτικά με άλλες άτυπες και ανώριμες λαβές. Διάφορα βοηθήματα  λαβές (εικόνα 2) μπορούν να χρησιμοποιηθούν με την καθοδήγηση του εργοθεραπευτή προκειμένου να επιτευχθεί η τριποδική σύλληψη. Παρόλα αυτά η κατάλληλη λαβή προσαρμόζεται ανάλογα με τη λειτουργική ικανότητα του κάθε παιδιού ώστε να μην επηρεάζεται η ταχύτητα και η ποιότητα γραφής.
Εικόνα 2: Βοηθήματα- Λαβές

Όταν ξεκινάει να γράφει ένα παιδί, το μολύβι υψώνεται περίπου 45ο  από το χέρι με το χαρτί να είναι τοποθετημένο προς την δεξιά πλευρά από τη μέση γραμμή σώματος (για τους δεξιόχειρες), με μια κλίση προς τα αριστερά περίπου 25ο - 30ο. Το χέρι που γράφει θα πρέπει να ακουμπά αναπαυτικά στο τραπέζι με τον καρπό σε ελαφριά έκταση. Επιπλέον θα πρέπει να βρίσκεται κάτω από τη γραμμή γραψίματος (και όχι στο πλάι ή χειρότερα πάνω από αυτήν – λαβή hook) και το χέρι βοηθός θα πρέπει να συγκρατεί το χαρτί.

Τεράστια σημασία σε ένα παιδί που γράφει έχει και η κατάλληλη στάση σώματος. Η σωστή στάση σώματος προϋποθέτει τον κορμό καλά ευθυγραμμισμένο με μια ελαφριά κλίση προς τα εμπρός. Η καρέκλα θα πρέπει να είναι κατάλληλα προσαρμοσμένη ώστε τα ισχία, τα γόνατα και οι ποδοκνημικές ενός παιδιού να βρίσκονται σε κάμψη 90ο με τα πέλματα σταθερά στο πάτωμα. Το ύψος του τραπεζιού θα πρέπει να έρχεται περίπου στο μέσο των πλευρών του παιδιού που κάθεται. Οι πήχεις να ακουμπούν στο τραπέζι με τους αγκώνες να σχηματίζουν γωνία περίπου 90ο και οι ώμοι να είναι χαλαροί. Όταν ένα παιδί έχει την τάση να μειώνει αυτή τη γωνία κυρίως λόγω κακού οπτικοκινητικού συντονισμού ή λόγω χαμηλού μυϊκού τόνου τότε λειτουργικό θα είναι να προσαρμόσουμε το γραφείο-θρανίο του παιδιού με ένα κεκλιμένο βοήθημα ώστε να ενισχύεται η σωστή στάση και η κατάλληλη απόσταση του παιδιού από το γραπτό του (εικόνα 3).
  Εικόνα 3: Κεκλιμένο βοήθημα για ενίσχυση της σωστής τοποθέτησης του σώματος


Σάββας Κελλίδης
Παιδιατρικός Εργοθεραπευτής Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης (SI)
Κίνητρο & Κίνηση. Λειτουργική Θεραπεία Παιδιού.
Πεντέλης 67, Μαρούσι, 15126
τηλ. 211 411 2610/ email: kinitrokaikinisi@gmail.com

Τρίτη 11 Νοεμβρίου 2014

Ο τραυλισμός στην παιδική ηλικία

Τα παιδιά, περίπου στην ηλικία των 24 μηνών, ξεκινούν να αναπτύσσουν την πρώτη δομημένη μορφή του εκφραστικού τους λόγου. Οι λέξεις μπαίνουν σε σειρά και έτσι δημιουργούνται οι πρώτες προτάσεις (Ashurst 2011,  Bloodstein 2007). Καθώς προχωρούν οι ηλικιακοί μήνες,  το λεξιλόγιο του παιδιού εμπλουτίζεται συνεχώς με ταχύτατους ρυθμούς και  η ομιλία γίνεται χειμαρρώδης ( Yairi, E.; Ambrose, N. 1992). Πολλές φορές, λοιπόν, τα παιδιά που βρίσκονται σε αυτό το στάδιο ανάπτυξης του λόγου μπορεί να εμφανίσουν δυσκολίες στον ρυθμό της ομιλίας τους, όπως τραυλικά φαινόμενα ή τραυλισμό ( Ashurst 2011).

Τι εννοούμε με τον όρο τραυλισμός ή τραυλικά φαινόμενα;
Ο αναπτυξιακός τραυλισμός, ο τραυλισμός δηλαδή που εμφανίζεται σε παιδιά 2 έως 5 ετών, αποτελεί μια πολυδιάστατη διαταραχή της ομιλίας και όχι του λόγου, όπως λανθασμένα πολλές φορές διατυπώνεται (Bloodstein 2007). Είναι, μάλιστα, αρκετά συνηθισμένη στα παιδιά της νηπιακής ηλικίας και συνήθως δεν έχει παθολογικό χαρακτήρα.
Πιο συγκεκριμένα, ο τραυλισμός είναι μια διαταραχή στη ροή της ομιλίας. Το παιδί δυσκολεύεται να μεταβεί ομαλά από τον έναν ήχο στον άλλο. Αποτέλεσμα αυτής της δυσκολίας είναι οι επαναλήψεις σε ήχους, συλλαβές, λέξεις ή φράσεις, οι επιμηκύνσεις ήχων καθώς και η απότομη διακοπή ήχων και συλλαβών ( Ashurst 2011).
Γιατί συμβαίνει;
Τα αίτια του τραυλισμού είναι ακόμα άγνωστα, αλλά οι περισσότερες μελέτες συμφωνούν στο ότι η εμφάνιση των τραυλικών φαινομένων πυροδοτείται από ποικίλους παράγοντες.
Στην πρώτη θέση βρίσκεται η κληρονομικότητα. Συγκεκριμένα, ένα μεγάλο ποσοστό των παιδιών που εμφάνισαν κάποια στιγμή στη ζωή τους τραυλισμό, είχαν στο οικογενειακό τους περιβάλλον τουλάχιστον ακόμα ένα μέλος, το οποίο εμφάνιζε ή εμφανίζει ακόμα και ως ενήλικας διαταραχή ροής στην ομιλία (Teesson 2003,  Kate, Watkins; Smith, SM; Davis, S; Howell, P 2007).
Σε δεύτερη θέση βρίσκονται οι αρνητικοί περιβαλλοντικοί παράγοντες. Το άγχος, η πίεση που δέχονται κάποιες φορές τα παιδιά από τους γονείς, ως προς το κομμάτι της μάθησης, καθώς και οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής ενισχύουν την εμφάνιση του αναπτυξιακού τραυλισμού (Teesson, K., Packman, A., Onslow, M. 2003)
Ένας τρίτος αλλά λιγότερο συζητημένος παράγοντας είναι το ¨ταπεραμέντο¨ του παιδιού.  Συνήθως, τα παιδιά που είναι πιο ενεργητικά έχουν περισσότερες πιθανότητες να τραυλίσουν μιας και ο ρυθμός της ομιλίας τους τείνει να γίνεται γρηγορότερος (Yairi, E.; Ambrose, N. 1992)
Τέλος, το φύλο του παιδιού αποτελεί έναν ακόμα σημαντικό παράγοντα εμφάνισης τραυλικών φαινομένων, μιας και τα αγόρια έχουν μέχρι και 60% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν τραυλισμό σε σχέση με τα κορίτσια ( Ashurst 2011,Teesson 2003).
Μερικές απαντήσεις για τον τραυλισμό
Τα ερωτήματα, όμως, που τίθενται γύρω από το θέμα του αναπτυξιακού τραυλισμού είναι ποικίλα. Είναι φυσιολογικό να τραυλίζει ένα παιδί; Μήπως υπάρχει κάποιο παθολογικό πρόβλημα; Ποια η στάση του γονιού, όταν το παιδί εμφανίσει κάποιο τραυλικό φαινόμενο; Πρέπει ή όχι να ξεκινήσω  λογοθεραπείες ;  Ο τραυλισμός θεραπεύεται;
Προσπαθώντας να δώσουμε μερικές σύντομες απαντήσεις γύρω από αυτά τα ερωτήματα θα μπορούσαμε να πούμε πως:
Ναι, είναι φυσιολογικό να τραυλίσει κάποια στιγμή το κάθε παιδί νηπιακής ηλικίας, αρκεί τα τραυλικά φαινόμενα να μην  εμφανίζονται συστηματικά, να βελτιώνονται με την πάροδο του χρόνου και εντός των έξι μηνών (από τη στιγμή που εμφανίστηκαν για πρώτη φορά) να έχουν εξαφανιστεί τελείως  ( Irwin 2006,Teesson 2003).
Ο παθολογικός παράγοντας του τραυλισμού, π.χ. νευρολογική διαταραχή, υποβόσκει πάντα αλλά συνυπάρχει μόνο με το  αντίστοιχο  ιατρικό ιστορικό. Ένα παιδί με καθαρό ιατρικό ιστορικό είναι σπάνιο να εμφανίσει τραυλισμό, ο οποίος  έχει νευρολογικό χαρακτήρα (Bothe, AK; Davidow, JH; Bramlett, RE; Ingham, RJ 2006).
Στη συνέχεια, και μιλώντας για την στάση των γονιών απέναντι στο παιδί, κάποιες κοινώς αποδεκτές θεραπευτικές συμβουλές είναι  πως ο γονέας πρέπει να μην δείξει στο παιδί πως κάτι περίεργο ή κακό ή αστείο συμβαίνει με την ομιλία του. Αντίθετα, θα πρέπει να είναι υπομονετικός και να αφήνει το παιδί να ολοκληρώνει τις φράσεις του ακόμα και αν το τραυλικό φαινόμενο είναι έντονο (Bowen 2013,Irwin 2006). Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να συμπληρώνει την φράση του παιδιού και  φυσικά ποτέ να μην ασκηθεί στο παιδί πίεση μέσω της τιμωρίας και της αυστηρότητας. Τα δυο τελευταία όχι μόνο δε θα βοηθήσουν το παιδί, αλλά αντιθέτως θα επιφέρουν αρνητικά αποτελέσματα (Bloodstein 2007, Yairi, E.; Ambrose, N. 1992).
 Οι γονείς  θα ήταν καλό να συμβουλευτούν κάποιον λογοθεραπευτή με την πρώτη έναρξη των τραυλικών φαινομένων.  Ο λογοθεραπευτής μέσω της  αξιολογιτικής διαδικασίας θα μπορέσει να εντοπίσει τους παράγοντες που ευθύνονται για την παρουσία του τραυλισμού και στη συνέχεια να οργανώσει μαζί με τον γονέα ένα πλάνο που θα έχει ως σκοπό την σωστή διαχείριση των τραυλικών φαινομένων, όταν αυτά εμφανίζονται (Bothe, AK; Davidow, JH; Bramlett, RE; Ingham, RJ 2006)..
Σίγουρα δεν μπορούμε να απαντήσουμε για το αν ο τραυλισμός τελικά θεραπεύεται μιας και κάτι τέτοιο θα ήταν αβάσιμο (Bowen 2013). Τις περισσότερες φορές οι διαταραχές  ροής  αποκαθιστούνται πλήρως, αρκεί το παιδί να βρίσκεται σε όσο το δυνατόν μικρότερη ηλικία. Όσο ο τραυλισμός εδραιώνεται ως συνήθεια, τόσο μειώνεται και το ποσοστό της αποκατάστασής του, άρα μια έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση θα επιφέρει καλύτερα αποτελέσματα (Bloodstein 2007,Irwin 2006).
Η λογοθεραπευτική παρέμβαση
Οι μέθοδοι θεραπείας του τραυλισμού ποικίλουν διότι όπως ήδη προαναφέραμε η διαταραχή αυτή διαφοροποιείται από άτομο σε άτομο (Van Riper 1973). Σε γενικές γραμμές ο λογοθεραπευτής  καλείται να εντοπίσει τον παράγοντα που πυροδοτεί τα τραυλικά φαινόμενα και να βοηθήσει το παιδί να απαλλαγεί από αυτόν ή να μάθει να τον ελέγχει(Βloodstein 2007).
Αρχικά ο λογοθεραπευτής συλλέγει   δείγμα λόγου  με σκοπό να καταγράψει επακριβώς τα τραυλικά φαινόμενα.  Η διαδικασία αυτή συνήθως πραγματοποιείται μέσω του παιχνιδιού(Van Riper 1973).
Το παιδί αξιολογείται σε διάφορα περιβάλλοντα (σε συνθήκες ηρεμίας, υπό πίεση, διάλογος στο τηλέφωνο)  έτσι ώστε ο θεραπευτής να αποκτήσει μια σφαιρική αντίληψη της κατάστασης (Van Riper 1973, Bloodstein 2007).
Μόλις η αξιολογητική διαδικασία ολοκληρωθεί  ο λογοθεραπευτής οργανώνει το θεραπευτικό πρόγραμμα το οποίο συνήθως αποτελείται από :
Ασκήσεις που βοηθούν στον σωστό συντονισμό της αναπνοής και της φώνησης,
v  Ασκήσεις ρυθμού
Εμπλουτισμό του αντιληπτικού και εκφραστικού λεξιλογίου
Παιχνίδια ρόλων/συμβολικό παιχνίδι
Πρέπει να τονίσουμε πως η συμμετοχή του γονιού στη θεραπευτική παρέμβαση είναι σημαντικότατη μιας και έτσι επιτυγχάνεται η ορθότερη και ταχύτερη αποκατάσταση του τραυλισμού αφού γονιός είναι αυτός που θα ελέγχει, θα καταγράφει και θα «περιορίζει» της δυσκολίες του παιδιού όταν αυτές εμφανίζονται (Van Riper 1973, Bloodstein 2007).
Κλείνοντας, θα ήταν σημαντικό να ολοκληρώσουμε θεωρώντας πως σε καμία περίπτωση οι γονείς δεν πρέπει να πανικοβάλλονται μπροστά στην εικόνα ενός παιδιού που τραυλίζει (Yairi, E.; Ambrose, N. 1992). Αντίθετα, είναι σημαντικό να δείξουν σεβασμό στο παιδί και να το βοηθήσουν μέσω της υπομονής και της επιμονής τους να νιώθει ήρεμο και ασφαλές  μέσα στο ευρύτερο οικογενειακό αλλά και φιλικό περιβάλλον τους ( Messer, Stanley B. 1983).
Τζιάκου Ελένη –Λογοθεραπεύτρια
Bch of Science with Honours in Logopaedics
Queen Margaret University of Edinburgh
Κιν.6976855743

Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2014

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΓΙΑ ΓΡΙΠΗ (2014-2015)

Γράφει ο Παναγιώτης Σπυρίδης
Αναπλ. Καθηγητής Παιδιατρικής
Παναγιώτης Σπυρίδης

Τρίτη, 30 Σεπτέμβριος 2014
Διαβάστηκε 921 φορές
Εκπνέει και ο Σεπτέμβρης και ακόμη δεν υπάρχει κάποια επίσημη ανακοίνωση για τον εμβολιασμό με εμβόλιο γρίπης, για την περίοδο 2014-2015.  Δεν κάνει εντύπωση το γεγονός, διότι πάντοτε υπήρχε μια καθυστέρηση στο θέμα αυτό.
Σήμερα, υπάρχει και η δικαιολογία. Μία εμπλοκή στη σύσταση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών (αυτή τη στιγμή δεν υφίσταται τέτοια επιτροπή), δημιούργησε την καθυστέρηση.
Οι Έλληνες όμως πολύ λίγο ασχολούνται με τα του Υπουργείου Υγείας. Τους ενδιαφέρει να μάθουν ποιοι και πότε θα εμβολιασθούν, καθώς και να έχουν συγκεκριμένες οδηγίες.
Μερικά στοιχεία για τις τρεις προηγούμενες περιόδους, 2011-12, 2012-13 και 2013-14
Τα παρακάτω στοιχεία προέρχονται από το ΚΕΕΛΠΝΟ.
Η επίπτωση της γρίπης στην Ελλάδα ήταν σχεδόν όμοια για την πρώτη και την Τρίτη περίοδο από τις παραπάνω αναφερόμενες, ενώ στην δεύτερη ήταν αρκετά χαμηλότερα.
Μερικά στοιχεία από την περίοδο 2013-2014.
Εμφανίσθηκε ουσιαστικά στο τέλος του Δεκεμβρίου του 2013, κορυφώθηκε στο τέλος Ιανουαρίου 2014 και μειώθηκε σε επίπεδα επίπτωσης μη επιδημικής περιόδου, στα μέσα Απριλίου. Όμοια επιδημιολογικά στοιχεία παρουσιάστηκαν και κατά την περίοδο 2012-2013.
Σύμφωνα με τα παραπάνω και δεδομένου ότι η προστατευτική  ανοσοποίηση μετά τον εμβολιασμό εξαντλείται σε διάστημα 6 μηνών, ο εμβολιασμός στη χώρα μας πρέπει να αρχίζει στο πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου και να ολοκληρώνεται έως το τέλος του ίδιου μήνα.
Σε ποσοστό 80% επεκράτησε το στέλεχος Η1Ν1, ενώ 20% περίπου ήταν το ποσοστό του Η3Ν2.
Σημειώθηκαν 338 σοβαρά κρούσματα γρίπης εκ των οποίων τα 330 νοσηλεύθηκαν σε ΜΕΘ.
Η ηλικία κυμάνθηκε από 0 – 88 ετών, με μέση ηλικία τα 57 έτη. Στις ηλικίες 0 – 9 ετών ήταν ένας ασθενής. Καταγράφηκαν 145 θάνατοι ηλικίας 2-88 ετών με μέση ηλικία τα 60 έτη. Μεταξύ αυτών και ο ασθενής ηλικίας 2 ετών που νοσηλεύθηκε σε ΜΕΘ, έπασχε από αιμοδυναμικά ασταθή συγγενή καρδιοπάθεια και δεν είχε εμβολιασθεί.
Από τα προαναφερθέντα 330 σοβαρά κρούσματα που νοσηλεύθηκαν σε ΜΕΘ, τα 255 (77.3), ανήκαν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου και δεν είχαν εμβολιασθεί. Από τα 8 κρούσματα που κατέληξαν χωρίς να νοσηλευθούν σε ΜΕΘ, τα 5 (62.5), ανήκαν σε ομάδα υψηλού κινδύνου για τις οποίες υπήρχε σύσταση εμβολιασμού, αλλά δεν εμβολιάσθηκαν.
Από τα 330 συνολικά σοβαρά κρούσματα γρίπης που νοσηλεύθηκαν σε ΜΕΘ και τα 8 που δεν νοσηλεύθηκαν, μόνο τα 78 (22.7%), ήταν κατά τεκμήριο υγιή άτομα που δεν είχαν εμβολιασθεί, αλλά νόσησαν σοβαρά.  Συμπεραίνεται ότι σοβαρή γρίπη κατά την περίοδο 2013-2014 εμφάνισαν 2.6/100.000 πληθυσμού.
Οι θάνατοι συνολικά ήταν 145, που αντιστοιχεί σε 1.1/100.000 πληθυσμού. Μεταξύ αυτών και ένα ανεμβολίαστο παιδί με συγγενή καρδιοπάθεια.
Εάν, θεωρητικά, είχαν εμβολιασθεί τα άτομα υψηλού κινδύνου σύμφωνα με την υπάρχουσα σύσταση, τότε οι νοσηλευθέντες θα ήταν 0.6/100.000 και οι θάνατοι 0.26/100.000, πληθυσμού αντίστοιχα.
Το υψηλό ποσοστό ανεργίας, η αδυναμία τεκμηρίωσης κοινωνικής ασφάλισης,  η  απώλεια προϋπάρχουσας κοινωνικής ασφάλισης, η δυσκολία προσέγγισης ως εκ τούτου στις υπηρεσίες υγείας και ο μεγάλος αριθμός αστέγων, επιβαρύνουν ιδιαίτερα τα επιδημιολογικά στοιχεία. Παρά ταύτα τα στοιχεία δεν είναι άσχημα και θα λέγαμε ότι μια μεγαλύτερη προσπάθεια ενημέρωσης και συμμόρφωσης στις οδηγίες περί εμβολιασμού των ομάδων κινδύνου, θα οδηγούσε σε ακόμη μεγαλύτερη βελτίωσή τους.
ΠΟΙΟΙ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΝΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΘΟΥΝ
Σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ, οφείλουν να εμβολιασθούν άμεσα και πάντως όχι αργότερα από το τέλος του μηνός Οκτωβρίου, οι παρακάτω ομάδες:
1.Όλα τα άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 60 ετών
2.Οι εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας
3.Παιδιά μεγαλύτερα των 6 μηνών και ενήλικοι έως 60 ετών που παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες
  • άσθμα ή άλλη χρόνια πνευμονοπάθεια
  • καρδιακή νόσο με σημαντική αιμοδυναμική διαταραχή
  • ανοσοκαταστολή  οποιασδήποτε αιτιολογίας
  • μεταμόσχευση οργάνων
  • αιμοσφαιρινοπάθειες
  • Μεταβολικό νόσημα και σακχαρώδης διαβήτης
  • χρόνια νεφροπάθεια
  • νευρομυϊκά νοσήματα
4.Έγκυες γυναίκες β' και γ' τριμήνου κύησης, αρκεί να εμβολιασθούν με αδρανοποιημένο εμβόλιο
5.παιδιά που λαμβάνουν χρονίως ασπιρίνη
6.άτομα που φροντίζουν σε καθημερινή βάση παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που πάσχουν από νόσημα αυξημένου κινδύνου, αν νοσήσουν από γρίπη.
7.άτομα που ζουν ομαδικά σε ειδικά σχολεία, στρατώνες, ιδρύματα. Οι τρόφιμοι και το προσωπικό φροντίδας.
8.Ιδιαίτερα παχύσαρκα άτομα(μια κατηγορία που δεν περιλαμβάνεται σε προηγούμενες συστάσεις)
9. Τέλος, όποιος για δικούς του λόγους, επιθυμεί να εμβολιασθεί.
Οδηγίες εμβολιασμού
  1. Παιδιά μικρότερα των 3 ετών εμβολιάζονται με παιδικό εμβόλιο που αντιστοιχεί στο μισό του εμβολίου των ενηλίκων
  2. Παιδιά από 6 μηνών - 8 ετών που εμβολιάζονται για πρώτη φορά πρέπει να λάβουν δύο δόσεις με μεσοδιάστημα 4 -6 εβδομάδων
  3. Τα άνω των 8 ετών άτομα λαμβάνουν μία δόση του εμβολίου, ακόμη και αν εμβολιάζονται για πρώτη φορά
  4. ΄Ατομα που ανήκουν στις υπόχρεες προς εμβολιασμό ομάδες, πρέπει να εμβολιασθούν ακόμη και αν την προηγούμενη χρονιά νόσησαν από ιό γρίπης
  5. Αντενδείξη εμβολιασμού είναι οι αφυλακτική αντίδραση σε προηγούμενο εμβολιασμό για γρίπη ή άλλο εμβόλιο κοινού τρόπου παρασκευής.
  6. Η ανοσοκαταστολή δεν αποτελεί αντένδειξη, αντίθετα αποτελεί, όπως αναφέρθηκε, ένδειξη για εμβολιασμό. Πρέπει μόνο να σημειωθεί, ότι σε κάποιες μορφές της, μπορεί η παραγωγή αντισωμάτων  να μην είναι επαρκής.
  7. Για τις θηλάζουσες μητέρες, δεν υπάρχει αντένδειξη
  8. Για άτομα που από αμέλεια δεν εμβολιάστηκαν ενώ ανήκαν στις υπόχρεες προς εμβολιασμό ομάδες, συνιστάται ο εμβολιασμός, ακόμη και στην περίοδο της μεγίστης έξαρσης της γρίπης.
Άλλες οδηγίες
Εκτός από τα μέτρα πρόληψης-επαφής με νοσούντα, το πλύσιμο των χεριών με αντισηπτικά διαλύματα, την αποφυγή συγχρωτισμού σε περιόδους έξαρσης της νόσου,  υπάρχουν για τη γρίπη σημαντικά φάρμακα τα οποία μόνο ο γιατρός σας μπορεί να τα χορηγήσει και δεν επιτρέπεται να απευθύνεσθε στα φαρμακεία και να ζητάτε φάρμακα «για το κρυολόγημα» ή να καταναλώνετε άσκοπα αντιβιοτικά. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να σας δημιουργηθεί ένα ψευδές αίσθημα ασφάλειας και να καθυστερήσετε στη λήψη των αντιγριπικών φαρμάκων, που είναι αποτελεσματικά έως και την τρίτη ημέρα από την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Η καθυστέρηση πέραν των 3 ημερών, πιθανόν να οδηγήσει τη θεραπεία σε αποτυχία.
Τέλος, για κάποιο λόγο η παραγωγή αντισωμάτων μετά  τον εμβολιασμό μπορεί να μην είναι επαρκής σε βαθμό που να μην είναι προστατευτική. Για το λόγο αυτό, αν αναπτύξετε συμπτωματολογία γρίπης, ενώ είστε εμβολιασμένοι, να συμβουλευθείτε το γιατρό σας.