Η ενεργητική ανοσοποίηση, αποτελεί
ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της Ιατρικής επιστήμης και ίσως το
μεγαλύτερο, αν η προσφορά της μετρηθεί με τη σωτηρία ανθρώπινων ζωών.
Παρά ταύτα, ανιστόριτοι γονείς και
γιατροί, με περιορισμένη ή με μονομερή εναλλακτικού τύπου ενημέρωση, δεν
μπορούν να «διαβάσουν» αυτή την προσφορά.
Δισεκατομμύρια, παιδικές κυρίως, ζωές,
έχουν σωθεί, όταν μετά το εμβόλιο της Ευλογιάς, το 1805 και της
Φυματίωσης το 1919, άρχισε η ραγδαία παραγωγή εμβολίων, ιδιαίτερα μετά
το Β! Παγκόσμιο πόλεμο.
Το 1840, τριανταπέντε χρόνια μετά την
επιτυχημένη πορεία του εμβολίου της Ευλογιάς, όταν δηλαδή η νόσος είχε
αρχίσει να κάμπτεται και να μην δημιουργεί τρόμο, ιδιαίτερα σε ορισμένες
περιοχές του πλανήτη όπου η εφαρμογή του εμβολίου ήταν σχεδόν
ολοκληρωτική, άρχισαν οι πρώτες φωνές αμφισβήτησης της ασφάλειας του
εμβολίου. Η αμφισβήτηση αυτή ήρθε και τότε, όπως και σήμερα, από την
επόμενη γενιά (είχαν περάσει ήδη 35 χρόνια εφαρμογής του) και η νέα
εκείνη γενιά δεν έβλεπε πλέον τη νόσο που το εμβόλιο είχε περιορίσει
σημαντικά, αλλά έβλεπε μόνο τις παρενέργειες από το εμβόλιο και έτσι
σύγκρινε με λάθος τρόπο το «κόστος» με το «όφελος». Δεν έζησαν τη φρίκη
του νοσήματος, γιατί δεν είχαν μνήμες από την απώλεια ή τη διά βίου
αναπηρία αγαπημένων τους προσώπων. Έβλεπαν όμως το νόσημα να
εξαφανίζεται και άρα τα παιδιά τους, αλλά και οι ίδιοι, δεν κινδύνευαν
πλέον.
«Δεν με ενδιαφέρουν, έλεγαν, οι
χαροκαμένοι γονείς του παρελθόντος. Είμαι ευχαριστημένος που εγώ και τα
παιδιά μου, δεν κινδυνεύουμε»
Λες και η ασφάλεια της οικογενείας
τους επιτεύχθηκε με μια «Θεϊκή» παρέμβαση ή με έναν «μαγικό τρόπο» και
όχι με τη δυναμική – αποτελεσματική, παρουσία του εμβολίου.
Χρησιμοποίησα το παράδειγμα της
Ευλογιάς, γιατί το εμβόλιο για το τρομερό αυτό νόσημα, ήταν ότι
χειρότερο μπορούσε να υπάρξει από πλευράς παρενεργειών, μεταξύ των
εμβολίων. Και όμως «και αυτό ακόμη το «κακό» εμβόλιο, εξαφάνισε
κυριολεκτικά, ένα τρομερό νόσημα»
Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και σήμερα,
παρά την ποιοτική πρόοδο που έχει πετύχει η βιοτεχνολογία στην παραγωγή
των εμβολίων. Των εμβολίων που είναι πλέον εντελώς ακίνδυνα, χωρίς
άμεσες ή απώτερες συνέπειες.
Δυστυχώς, όμως, ο άνθρωπος δεν αλλάζει
στα βασικά του χαρακτηριστικά. Όλο και θα υπάρχουν κάποιοι μεταξύ μας,
που θα υποστηρίζουν ότι «το μέλι δεν είναι γλυκό. Το νοιώθεις γλυκό,
επειδή κάποιοι σου το είπαν»
Κάποιοι γονείς, θεωρούν ότι οι
εκατόμβες ανθρώπινων ζωών, αποτελούν σενάρια επιστημονικής φαντασίας
και ας πασχίζει ο ΠΟΥ, να τους πείσει, δίνοντας σε αριθμούς «το τότε
και το σήμερα».
Στο βραχύ αυτό κείμενο, δεν θα αφιερώσω
ούτε χώρο, ούτε χρόνο, για να πείσω το 1-1.5% των γονέων που δεν
εμβολιάζουν τα παιδιά τους, γιατί θεωρώ ότι είναι μάταια η προσπάθεια.
Ιδιαίτερα είναι αναποτελεματική κάθε προσπάθεια προς εκείνους τους
γονείς που είναι φανατικά τοποθετημένοι ενάντια στον εμβολιασμό, ως
οπαδοί ποδοσφαιρικού σωματείου προς τον αντίπαλο.
Οι παραπάνω γονείς, σύμφωνα με μελέτες
στις ΗΠΑ, έχουν επαρκή παιδεία, αλλά όχι και αντίστοιχη Ιατρική παιδεία,
ενημερώνονται επιλεκτικά από μέσα κοινωνικής δικτύωσης που συμμετέχουν
άτομα με παρόμοιες απόψεις, έχουν την τάση να «ταξιδεύουν» σε
εναλλακτικού τύπου ιστοσελίδες που ασχολούνται με την υγεία, με
ιστοσελίδες, επίσης, φιλοσοφικού περιεχομένου που αμφισβητούν τη
σημερινή στάση απέναντι στη ζωή και τέλος είναι αρκετά καλού κοινωνικού
και οικονομικού επιπέδου.
Απευθύνομαι:
Στους γονείς οι οποίοι
επιθυμούν επιλεκτικό εμβολιασμό, χωρίς να διαθέτουν κανένα επιστημονικά
τεκμηριωμένο επιχείρημα. Αποφεύγουν συνήθως το εμβόλιο της Ιλαράς και
της Ηπατίτιδας Β.
Στους γονείς που
επιθυμούν να εμβολιάσουν τα παιδιά τους σε μεγαλύτερη ηλικία, χωρίς να
γνωρίζουν ότι τα μικρότερα παιδιά είναι τα πλέον ευάλωτα στα λοιμώδη
νοσήματα.
Στους γονείς που
θεωρούν ότι βλάπτεται το ανώριμο ανοσοποιητικό σύστημα του μωρού τους,
χωρίς να γνωρίζουν ότι το ανοσοποιητικό σύστημα ενός 2μήνου βρέφους
είναι ικανό να επεξεργασθεί ταυτόχρονα εκατοντάδες αντιγόνα.
Στους γονείς που
θεωρούν ότι ο εμβολιασμός του υπόλοιπου παιδικού πληθυσμού προστατεύει
το παιδί τους, χωρίς να λαμβάνουν υπ’όψιν ότι τα λοιμώδη νοσήματα,
εξ’αιτίας των εμβολιασμών, μπορεί να έχουν ελαχιστοποιηθεί ή και μερικά
να έχουν εξαφανισθεί, όμως τα μικρόβια που τα προκαλούν, δεν
εξαφανίσθηκαν.Ζουν ανάμεσά μας και αναζητούν κάποιον χωρίς αντισώματα
για να τον προσβάλλουν.
Στους γονείς που ισχυρίζονται ότι τα παιδιά τους ζουν υπό άριστες συνθήκες υγείας και διατροφής, ώστε να είναι άτρωτα.
Στους γονείς που
βλέπουν το σήμερα των παιδιών τους και όχι το αύριο με τον καρκίνο του
τραχήλου της μήτρας της κόρης, τα εγγόνια με συγγενείς ανωμαλίες
(τύφλωση, κώφωση, συγγενή καρδιοπάθεια)από ερυθρά της εγκύου, την κόρη
τους και του εμβρύου της που κινδυνεύεινη ζωή τους, αν προσβληθεί από
ιό γρίπης, την ανεπανόρθωτη βλάβη της γενετικής ικανότητας του γιου από
παρωτίτιδα και τον κίνδυνο της ζωής της κόρης ή του γιου από
παγκρεατίτιδα, από το ίδιο νόσημα.
Στους γονείς που
αποδίδουν την αυτιστική συμπεριφορά ή τη μαθησιακή ανεπάρκεια του
παιδιού τους στο εμβόλιο της Ιλαράς, χωρίς να γνωρίζουν ότι ο Άγγλος
Γαστροεντερολόγος που δημοσίευσε αυτή την ψεύτικη πληροφορία στο LANCET,
έπαψε να είναι γιατρός, διότι του αφαιρέθηκε το δίπλωμα, οι συνεργάτες
του στη δημοσίευση του άρθρου ήταν οι μάρτυρες κατηγορίας στο
Δικαστήριο, διότι τους έδωσε ψεύτικα αποτελέσματα και το περιοδικό
ζήτησε συγγνώμη από όλο τον πληθυσμό της γης, διότι έπεσε θύμα πλάνης.
Στους γονείς, που
συνδέουν το εμβόλιο το κοκκύτη με εγκεφαλίτιδα, χωρίς να ακούν το γιατρό
τους που τους διαβεβαιώνει ότι το εμβόλιο, χρόνια τώρα, είναι
ακυτταρικό και όχι ολοκυτταρικό, που είχε κατηγορηθεί. Και για όσους
ακούν την ενημέρωση από το γιατρό τους, υπάρχουν οι πιο πειστικοί,
εχθροί του εμβολίου, που ισχυρίζονται τώρα ότι με την νέα του μοφή το
εμβόλιο είναι λιγότερο αποτελεσματικό. Τελικά, ας μας πουν οι κύριοι
αυτοί, τι τους ενδιαφέρει η αποτελεσματικότητα, η ασφάλεια ή η συνεχής
δυσφήμιση με κάθε ευκαιρία;
Στους γονείς, που
θεωρούν ότι τα εμβόλια περιέχουν υδραργυρικά παράγωγα (Thimerosal), ενώ
το συντηρητικό αυτό έχει αφαιρεθεί, σε βαθμό που δεν είναι καν
ανιχνεύσιμο.
Στους γονείς που
συνδέουν τη σκλήρυνση κατα πλάκας με «τον σωτήρα της ανθρωπότητας», όπως
πρόσφατα ανακηρύχθηκε, το εμβόλιο κατά της Ηπατίτιδας Β. Αυτή η σχέση
με τη σκλήρυνση, ουδέποτε αποδείχθηκε.
Στους γονείς, ιδιαίτερα
στις ΗΠΑ, που συνδέουν το μοναδικό εμβόλιο που προστατευει από
καρκίνο, τον πολύ συχνό καρκίνο της μήτρας, το εμβόλιο HPV, με τη
σεξουαλική απελευθέρωση των κοριτσιών τους, λες ότι αυτός ο φόβος ήταν
που τα συγκρατούσε. Να ληφθεί υπ' όψιν, ότι πριν την εμφάνιση του
εμβολίου αυτού, υπήρχε άγνοια, σχεδόν, για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα
νοσήματα.
Στους γονείς που πέρα
από το παιδί τους, δεν υπάρχει κανείς άλλος. Υπάρχουν όμως μεταξύ μας
άτομα ευάλωτα που δεν πρέπει να μολυνθούν από κάποια μικρόβια(ιούς ή
βακτηρίδια), δεν μπορούν όμως να εμβολιασθούν, γιατί το νόσημα από το
οποίο πάσχουν δεν επιτρέπει τη χρήση εμβολίων ή τα εμβόλια δεν είναι
αποδοτικά. Τέτοια νοσήματα είναι τα κακοήθη (καρκίνος, λευχαιμία,
λέμφωμα κ.α), αυτοάνοσα που οι πάσχοντες βρίσκονται σε θεραπεία με
ειδικά φάρμακα που καταστέλλουν το αμυντικό σύστημα, υπερήλικες που η
ανοσία τους έχει εξασθενήσει, μικρά βρέφη που δεν έχουν αρχίσει ακόμη
τους εμβολιασμούς, έγκυες γυναίκες και άλλες πολλές κατηγορίες
συνανθρώπων, γνωστών μας και αγνώστων , που κινούνται μεταξύ μας. Όλοι
οι παραπάνω κινδυνεύουν κυρίως από τα παιδιά που δεν έχουν εμβολιασθεί.
Το είπαμε όμως και παραπάνω. Οι άνθρωποι δεν αλλάζουν εύκολα και
ενδιαφέρονται μόνο για τα πρόσωπα που τους περιβάλλουν και σχετίζονται
μαζί τους με στενούς βαθμούς συγγενείας.
Στους γονείς που
νομίζουν ότι όποιος σπούδασε Ιατρική, γνωρίζει τα πάντα γύρω από αυτή
την επιστήμη, και άρα γνωρίζει και τα εμβόλια και τη χρήση τους. Πολύ
περισσότερο στους γονείς που ακούν και αντιγράφουν ανθρώπους που μπορεί
να είναι πτυχιούχοι της Ιατρικής, έχουν όμως μια εντελώς διαφορετική
(εναλλακτική) αντίληψη για την Ιατρική, που ουσιαστικά δεν έχει καμιά
σχέση με αυτό που σπούδασαν και θα τολμούσα να πω ότι αποτελεί
«παραχάραξη» της ιατρικής.
Τέλος, απευθύνομαι στους συναδέλφους γιατρούς
που η ειδικότητά τους, που μπορεί να την γνωρίζουν άριστα, δεν έχει
καμία σχέση με τα εμβόλια και τους εμβολιασμούς. Στους συναδέλφους
αυτούς συνιστώ να έχουν το θάρρος και τη μεγαλοψυχία να πουν «δεν το
γνωρίζω το θέμα», όταν προκύψει μια συζήτηση γύρω από τα εμβόλια σε μια,
συνήθως, κοινωνική εκδήλωση, από το να χρησιμοποιούν επιχειρήματα του
τύπου: Εγώ στην κόρη μου δεν έκανα εμβόλιο για τον HPV, γιατί δεν
υπάρχει ακόμη επαρκής εμπειρία και αμφισβητείται η ασφάλειά του.
Δηλαδή, κ. Συνάδελφε, δεν σου αρκεί ο υπερδεκαετής εμβολιασμός και το
γεγονός ότι έχουν γίνει μέχρι στιγμής, περισσότερες από 130 εκατομ.
δόσεις εμβολίου; Και από ποιούς αμφισβητείται η ασφάλειά του; Μην
βλάπτετε την κοινωνία.
Βέβαια δεν πρόκειται να ασχοληθώ καθόλου
με τις εναλλακτικού τύπου απόψεις που σχετίζονται με την Ιατρική, γιατί
θεωρώ ότι αυτές δεν είναι Ιατρική, όπως ανέφερα παραπάνω. Είναι κάτι
άλλο, που εγώ δεν μπορώ να το ορίσω, ούτε και να ερμηνεύσω τους
βαρύγδουπους τίτλους τους και φοβούμαι ότι ούτε και οι ίδιοι, μια και
δεν αποτελούν επιστήμη, αλλά εκμεταλεύονται το συρμό της εποχής, που
είναι η επιστροφή στα παλαιά. Στην εποχή δηλαδή που ο μέσος όρος ζωής
του ανθρώπου ήταν τα 45 χρόνια. Σε λίγο , δεν θα μου κάνει εντύπωση, αν
κάποιοι βρεθούν να υποστηρίξουν ότι πρέπει να γυρίσει ο άνθρωπος στις
σπηλιές, γιατί η ζωή είναι πιο υγιεινή μέσα σ’αυτές, ένεκα της επαφής με
το χώμα!
Το θέμα είναι ιδιαίτερα μεγάλο, διότι
μεγάλο το κάναμε εμείς, μια και οι αρνητές των εμβολιασμών αποτελούν
θλιβερή μειονότητα (0.7-2%), ακόμη και σε κοινωνίες όπου τέτοιου είδους
«πρωτότυπες» συμπεριφορές, αποτελούν ρουτίνα. Αντιλαμβάνεστε ότι εννοώ
τις ΗΠΑ, από όπου ξεκινούν όλα τα περίεργα. Εμείς, οι πολλοί δώσαμε
έκταση στο ασήμαντο αυτό θέμα, με το φόβο ότι αν πάρει έκταση, θα
κινδυνεύσει η ανθρωπότητα.
Το κείμενο αυτό απευθύνεται κατά βάση σε
γονείς, ιδιαίτερα στους νεώτερους από αυτούς, που είναι περισσότερο
επιρρεπείς «σε ότι θεωρείται μοντέρνο», γιατί έλκονται από το
διαφορετικό και θέλουν να βρίσκονται στο 1%, θεωρώντας το 99% άμυαλο και
χωρίς προβληματισμό. Επηρεάζονται εύκολα χωρίς να μπαίνουν στον κόπο να
κάνουν κριτική των πληροφοριών από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, από
αυτά που θα πει ο κάθε «ειδικός» επί παντός, αρκεί να είναι
«αναγνωρίσιμος», δημοσιογράφοι, ηθοποιοί, τραγουδιστές, ποδοσφαιριστές
κ.ο.κ.
Όλοι αυτοί και αυτά που λένε, κεντρίζουν
ευαίσθητες χορδές ανθρώπων που είναι επιρρεπείς, γιατί είναι δομημένοι
από τέτοιο γενετικό υλικό, που θέλουν να είναι πάντοτε με τους λίγους,
με αυτούς που αμφισβητούν τους πολλούς και βρίσκονται στην αντίπερα όχθη
.
Το μόνο που θα γράψω και θα απευθύνεται στους συναδέλφους Παιδιάτρους, είναι:
- Μην αρνείστε να παρακολουθείτε την υγεία των παιδιών που δεν είναι
εμβολιασμένα, αποπέμποντας τους γονείς. Αντίθετα, να βλέπετε τα παιδιά
αυτά με μεγαλύτερη προσοχή και αγάπη, γιατί τα ίδια δεν έχουν ευθύνη
που είναι διαφορετικά από τα άλλα παιδιά.
- Μην προσπαθείτε με σωρεία επιχειρημάτων και αριθμών, να πείσετε
τους γονείς τους ότι τα θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο. Δεν θα καταφέρετε
τίποτα. Στην ιστοσελίδα μου www.paidiatriki.gr, έχω μια στήλη με Διεθνείς Θεσμικές Ιστοσελίδες, τις οποίες μπορούν να επισκευθούν για να ενημερωθούν υπεύθυνα
- Δεχθείτε να εμβολιάζετε παιδιά, όπου οι γονείς επιθυμούν εκλεκτικό
εμβολιασμό. Είναι προτιμότερο από το τίποτα, αρκεί να τους εξηγήσετε
τους κινδύνους από νοσήματα για τα οποία το παιδί δεν εμβολιάσθηκε και
ότι σε μερικές περιπτώσεις δεν είναι δυνατόν να προλάβετε τίποτα, ακόμη
και εσείς που γνωρίζετε το μειονέκτημα του παιδιού. (Ηπατίτιδα Β,
Ιλαρά, Κοκκύτης, Αιμόφιλος τύπου Β και Πνευμονιόκοκκος, που προκαλούν
όλα σοβαρή λοίμωξη)
Αυτά, για το κείμενο που μου ζήτησε η
οργανωτική επιτροπή της επιστημονικής εκδήλωσης της ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΩΝ
στις 9/4/2016, γιατί στη εισήγηση θα πούμε και άλλα πολλά, που θα
απευθύνονται σε σημαντικό ποσοστό σε συναδέλφους Παιδιάτρους.
Ευχαριστώ για το χρόνο που διαθέσατε για τη μελέτη αυτού του κειμένου .
Φιλικά
Παναγιώτης Σπυρίδης